اجاره جرثقیل یا خرید جرثقیل

صرفه‌جویی در هزینه‌ها با اجاره جرثقیل

اجاره جرثقیل به‌صرفه‌تر از خرید جرثقیل است و تنها در صورتی که پروژه شما بسیار بزرگ‌تر باشد و حجم کاری شما بالا است خرید جرثقیل به‌صرفه‌تر از اجاره جرثقیل است.

البته توجه نمایید در صورت خرید جرثقیل می‌بایست نیروی متخصص و دارای گواهی‌نامه نصب جرثقیل نیز داشته باشید که این موضوع نیز دارای هزینه و وقت‌گیر می‌باشد به همین دلیل اکثر پیمانکارها ترجیح می‌دهند اقدام به اجاره جرثقیل نمایند.

صرفه‌جویی زمان با اجاره جرثقیل

با اجاره جرثقیل شما می‌توانید جرثقیل‌های بزرگ و قوی‌تری را کرایه نمایید و شرکت‌هایی که خدمات اجاره جرثقیل را ارائه می‌دهند نیروی متخصص نصب و راه‌اندازی و کار با جرثقیل را نیز ارائه می‌دهند.

ایمنی بیشتر با اجاره جرثقیل

نصب و بهره‌برداری از جرثقیل نیاز به تخصص بالا دارد و اگر این موارد رعایت نشود ممکن است ضررهای غیرقابل جبرانی به شما وارد نمایند، شرکت‌هایی که خدمات اجاره جرثقیل را ارائه می‌دهند دارای نیروی متخصص نیز می‌باشد که حداکثر ایمنی را برای شما فراهم می‌آورند.

تعمیر و نگهداری جرثقیل

جرثقیل‌ها همانند دیگر ماشین‌آلات نیاز به تعمیرات دوره‌ای دارند که هم هزینه‌بر بوده و هم زمان‌بر است، شرکت‌هایی که خدمات اجاره جرثقیل را ارائه می‌دهند خود این موارد را انجام می‌دهند.

تجهیز سریع‌تر با اجاره جرثقیل

شرکت‌های اجاره جرثقیل و ماشین‌آلات نیازهای شما را بهتر تشخیص می‌دهند و می‌توانند شما را راهنمایی نمایند تا اقدام به اجاره جرثقیل موردنیاز خود نمایید.

جرثقیل

جرثقیل؛ نوعی از ماشین‌آلات است که به‌وسیله‌ی یک طناب، زنجیر یا سیم؛ در کنار قرقره به منظور جابه‌جایی عمودی اشیا مورداستفاده قرار می‌گیرد. کاربرد اصلی این ماشین، جابه‌جایی اشیا و وسایل سنگین است. علم مهندسی، با ترکیب چند ماشین ساده؛ و جای دادن آن‌ها در دل یک جرثقیل؛ وسیله‌ای پدید آورده که می‌تواند وزن‌هایی ورای توانایی انسان را منتقل سازد. به طور عمومی جرثقیل‌ها چیزی را جابه‌جا می‌کنند؛ در صنعت ساخت‌وساز؛ مصالح را و در کارخانجات، قسمت‌های مختلف یک شی را به منظور سر هم کردن آن.

اولین نوع از جرثقیل‌ها ریشه در یونان باستان دارد. نیرومحرکه‌ی این ماشین‌آلات یا انسان بوده و یا حیوانات اهلی مثل الاغ. سازه‌های بلند به‌جامانده از آن دوران محصول استفاده از این جرثقیل‌های ابتدایی است. نسخه‌ی پیشرفته‌تر این ماشین‌آلات، با افزودن چرخ به سازمان جرثقیل توانایی جابه‌جایی اشیا سنگین‌تر را به دست آورده بوده است. در قرون‌وسطی، جرثقیل‌ها اغلب در بنادر برای تخلیه و بارگیری کشتی‌ها به کار می‌رفتند؛ همچنین نقشی گسترده در ساخت‌وساز داشتند. چوب، ماده اولیه و سازنده‌ی اصلی جرثقیل‌های ابتدایی بود؛ در حالی که به‌واسطه‌ی انقلاب صنعتی، چدن، آهن و فولاد هم به کمک این نوع از ماشین‌آلات شتافتند.

برای قرن‌های متمادی، انسان با به‌کارگیری قدرت بازوی خود یا حیوانات به شیوه‌های مختلف اشیا را جابه‌جا کرده بود. اگرچه در آسیاب‌های بادی نشانه‌هایی از رام کردن طبیعت و مدیریت آن به چشم می‌خورد؛ اما باید گفت که قرن 18 و 19 تولد اولین ماشین‌های مکانیکی بود که قدرتشان را از بخار می‌گرفتند. این ماشین‌ها تا قرن 20 روند تکاملی خود را طی کردند و امروزه به‌وسیله‌ی احتراق در محفظه‌ی اصلی، نیروی الکتریکی همچنین علم هیدرولیک؛ نیروهای عظیمی تولید می‌کنند. شایان‌ذکر است که هنوز هم جرثقیل‌های دستی به کار بسته می‌شوند؛ البته در ابعاد غیراقتصادی.

جرثقیل‌ها، ماشین‌آلاتی هستند که در حوزه‌های متنوعی به کار بسته می‌شوند. از کوچک‌ترین ابعاد ممکن که در کارگاه‌های آموزشی حاضرند تا عظیم‌الجثه‌ترین‌ها که سازه‌های غول‌پیکر را علم می‌کنند. در این بین نوع شناور از این ماشین‌آلات به‌نوعی صنعت نفت و گاز را هم یاری می‌کنند و حضور گسترده‌ای در سکوهای نفتی دارند.

ممکن است تعاریف ارائه‌شده تمامی ماشین‌آلات این حوزه را در برنگیرد؛ اما آن‌ها اعضایی از خانواده‌ی جرثقیل‌ها شناخته می‌شوند. مثل لودرها.

شرکت‌های ساختمانی کوچک معمولاً به‌جای خرید جرثقیل اقدام به اجاره جرثقیل می‌نمایند.

یونان باستان

جرثقیل ابتکار یونانیان باستان است. این ماشین ریشه در قرن ششم؛ قبل از میلاد مسیح دارد. یافته‌های باستان شناسان نشان می‌دهد که یونانیان برای جابه‌جایی سنگ‌های تشکیل‌دهنده‌ی معابد خود از جرثقیل استفاده می‌کرده‌اند. شاهد این مدعا، مشاهده‌ی سوراخ‌هایی در اطراف سنگ‌های این معابد است که می‌توان این‌گونه از این آثار نتیجه گرفت که وسیله و سازوکاری برای انتقالشان تدارک دیده‌شده بوده است.

معرفی قرقره و ابزارآلاتی از این دست، به طور تدریجی استفاده از رمپ را محدود کرد. برای 200 سال بعد از آن پروژه‌های یونانی به‌جای استفاده از سنگ‌های غول‌پیکر، چندین سنگ در ابعاد قابل انتقال با قرقره را استفاده می‌کردند. این امر ثمره‌ی مشاهده‌ی کارایی وسیله‌ی جدید انتقال مصالح بود. به طور خلاصه می‌توان این‌گونه گفت که تحولات و پیشرفت ابزارآلات باعث شد تا معماری یونانی ظرافت بیشتری کسب کند و به عنوان مثال به‌جای ستون‌های قطور؛ چندین ستون و به‌جای بلوک‌های عظیم‌الجثه، آجرهایی با وزن کمتر از 15 و 20 تن به کار بسته شد.

اگرچه اطلاعات دقیقی از روند تبدیل رمپ به جرثقیل در دست نیست اما نمی‌توان شرایط اجتماعی جامعه‌ی یونان را در این امر بی‌تأثیر دانست. به بیان دیگر می‌توان این‌گونه گفت که تحولات اجتماعی صحنه‌ی یونان؛ علاقه پیدا کرد که به‌جای در اختیار داشتنن کارگرانی قوی‌هیکل؛ گروه‌های معمار آموزش‌دیده و مجرب را استخدام کند و از این راه مسیر خود را طی کند. این در حالی است که در تمدن‌های همسنگ یونان؛ نظیر آشور و مصر؛ جامعه‌ی استبدادی توجهی به این امور و حتی شیوه‌ی برده‌داری ساخت‌وساز نداشت.

شواهدی مکتوب از وجود ابزارآلات انتقال اشیا و مصالح؛ به طور مشخص قرقره در آثار و نوشته‌های منتسب به ارسطو (322-384 قبل از میلاد) یافته شده است؛ اما احتمال می‌رود که تولد این ابزارآلات اندکی بعد از زمان مذکور رخ‌داده باشد. از طرفی پس از وقفه‌ای؛ دوباره ابعاد مصالح یونانی به اندازه‌های عظیم قبلی میل پیدا کرده است؛ و این می‌تواند نشانه‌ای از دست یافتن به ابزارآلاتی پیشرفته‌تر باشد.

روم باستان

اوج‌گیری جرثقیل‌ها مرهون روم باستان است. زمانی که امپراتوری روم در حال گسترش روند ساخت‌وساز بود؛ و ابعاد سازه‌ها رو به وسعت گذاشته بود؛ این جرثقیل‌ها بودند که به کمک این امپراتوری آمدند. به لطف نوشته‌هایی که از مهندسان رومی ویتروسف؛ هرون و اکساندریا در دست است اطلاعات نسبتاً دقیقی از سازوکار جرثقیل‌های آن زمان قابل وصول می‌باشد. علی‌الخصوص؛ آثاری که از اواخر قرن اول میلادی به‌جای مانده؛ دریافت‌ها از جرثقیل‌های رومی را تا حد قابل‌توجهی بالا برده است.

ساده‌ترین جرثقیل رومی؛ Trispastos نام داشت. این ماشین ساده‌ی مکانیکی درواقع یک دهانه بود که به‌وسیله‌ی سه قرقره جابه‌جایی اجسام تا 150 کیلوگرم را ممکن می‌ساخت. این در حالی است که توان معمول یک مرد؛ حمل و جابه‌جایی 50 کیلوگرم است. نمونه‌های عظیم‌تر Pentaspastosیا Polyspastos بودند. ابعاد بزرگ‌تر در کنار سازوکاری حساب‌شده‌تر قابلیت‌های بیشتری در این وسایل ایجاد کرده بود. به طور دقیق باید گفت اگر چهار کارگر در کنار یک Polyspastos قرار می‌گرفتند؛ توانایی انتقال باری به وزن 3000 کیلوگرم ایجاد می‌شد. اگر در همین ماشین، به‌جای قرقره‌های ساده از چرخ‌های بزرگ‌تر یا همان Treadwheel استفاده می‌شد؛ این حجم از مصالح به 6000 کیلوگرم می‌رسید. معنی سطرهای بالا این است که در مقایسه با مصر؛ و کشته شدن کارگران در مسیر حرکت سنگ‌ها روی رمپ (هر 50 مرد یک سنگ 2.5 تنی؛ یعنی هر نفر 50 کیلوگرم)؛ رومی‌ها با استفاده از جرثقیل نه‌تنها تلفات نمی‌دادند؛ بلکه 60 برابر بهینه‌تر فعالیت می‌کردند (3000کیلوگرم برای هر نفر).

اما پیشرفت‌های رومیان در زمینه‌ی استفاده از جرثقیل‌ها؛ به نام‌های ذکرشده محدود نشد. مشاهدات نشان می‌دهد که ابعادی وسیع‌تر، در ارتفاع‌هایی بالاتر از توان ماشین‌آلات شناخته‌شده هم حاضر است. این امر محصول استفاده از جرثقیل‌های ترکیبی؛ یا به بیانی؛ ابتکارات رومیان بود. نگاهی به معبد ژوپیتر در بعلبک نمایان می‌سازد که بلوک‌هایی 60 تنی (بعضاً بیش از 100 تن) تا ارتفاع 19 متری جابه‌جا شده‌اند. یا ستون تراژان در رم؛ پایتخت؛ به وزن 53 تن؛ به ارتفاع 34 متر، شاهدی دیگر بر این مدعاست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهندسان رومی برای جابه‌جایی و انتقال مصالح در ابعاد بزرگ؛ استفاده‌ی ترکیبی از جرثقیل‌ها را مورداستفاده قرار می‌داده‌اند و برای این کار دو متد یا روش چیدمان داشته‌اند. در یکی از این روش‌ها چیدمان چهارگوش مورداستفاده بوده و در دیگری ستون اصلی در مرکز قرار می‌گرفته است. مشاهدات این‌گونه نتیجه‌گیری شده‌اند که هر اهرم متصل به یک شی 60 تنی؛ سهمی برابر 7.5 تن را بر دوش داشته است.

قرون‌وسطی

بعد از سقوط امپراتوری روم؛ و رکودی نسبی؛ بار دیگر در اواخر قرون‌وسطی جرثقیل‌ها در ابعادی گسترده و بزرگ‌تر، بازتعریف شدند. یک نسخه‌ی خطی، مربوط به فرانسه به سال 1225 مهر تأییدی بر این گزاره است. با این تاریخ احتمال بازتولید جرثقیل را باید به حساب فرانسه گذاشت و بعد از این کشور به ترتیب اولین موارد استفاده از جرثقیل در بندر اوترخت در مستند 1244 ، آنتورپ در سال 1263، شهر بروژ در 1288 و هامبورگ در سال بوده 1291 بوده است، در این بین انگلستان تا 1331 استفاده‌ای از جرثقیل به شکل ارتقا یافته نداشته است.

به‌طورکلی بی راه نگفته‌ایم اگر انتقال عمودی توسط جرثقیل را روشی به‌مراتب امن‌تر از سایر راه‌های مرسوم آن زمان بدانیم. همین امر در کنار کارایی بالا سبب شد که این فناوری در بنادر، معادن و ساخت‌وسازهای آن زمان به طور گسترده مورداستفاده قرار گیرد. حتی مهم‌ترین اماکن اروپا؛ یعنی کلیساها به‌اندازه‌ی زیادی مرهون کارایی جرثقیل‌ها هستند. نمونه‌ی این امر؛ کلیسای گوتیک است.

تصاویر به‌جای مانده از قرون‌وسطی؛ جرثقیل‌های نسبتاً مجهزی را نشان می‌دهد که به میل‌لنگ و غیره مجهز هستند. در این تصاویر حتی جرثقیل‌های دستی فراوانی تصویر شده‌اند.

شایان‌ذکر است که اطلاعات دقیقی از روند بازتعریف؛ و توسعه‌ی جرثقیل‌ها پس از سقوط روم در دست نیست؛ اما بی‌شک تغییرات در شیوه‌های معماری؛ علی‌الخصوص معماری‌های کلیسا در این امر تأثیر به سزایی داشته است. درواقع می‌توان این‌گونه ادامه داد که مطالعه و بررسی آنچه از روم باقی‌مانده بوده؛ همچنین آثار مهندسان آن دوره نظیر ویتروس؛ سبب شده تا اروپاییان قرون‌وسطی با الهام از جرثقیل‌های رومی؛ نوعی کارآمد و پیشرفته‌تر از آن‌ها را طراحی کنند. مشابه این کار در چرخ‌های آبی هم انجام گرفته است.

ساختار و جایگیری

آنچه در قرون‌وسطی شکل گرفت، درواقع استفاده از یک چوب بود که حول یک محور مرکزی؛ توسط دو کارگر چرخانده می‌شد؛ اما نکته‌ی مهم کارایی و تدابیری بود که به منظور گردش راحت و بهینه‌تر به کار بسته شده بود.

برخلاف باور مردم؛ و تفکر چیره داربست‌ها در قرون‌وسطی نه بر روی داربست‌ها در ارتفاع قرار می‌گرفتند و نه روی دیوارها؛ بلکه در مراحل اولیه‌ی ساخت‌وساز روی زمین پروژه قرار داشتند. درواقع در روندی؛ بسیار مشابه سازوکار امروزی؛ جرثقیل در مرکز ساختمان می‌ماند و با اتمام یک طبقه به بعدی منتقل می‌شد؛ این روند تا اتمام و رسیدن به ارتفاع مدنظر ادامه می‌یافت و در نهایت جرثقیل قرار داده‌شده از سقف ساختمان بیرون آورده می‌شد. اگر به کلیساهای انگلستان نگاهی کرده باشید می‌توانید به‌راحتی روند ساخت‌وساز و چگونگی استفاده از جرثقیل را تجسم سازید.

البته در موارد اندکی مشاهده‌شده که جرثقیل‌ها در کنار دیوارها علم شده بودند و ازآنجا امر جابه‌جایی مصالح را عملی می‌کرده‌اند.

کارکرد مکانیکی و روند بهره‌برداری

برخلاف جرثقیل‌ها امروزی؛ در آن دوران انتقال مصالح و اشیا محدود به جابه‌جایی‌های عمودی بود. به بیان دیگر در آن زمان یک جرثقیل نمی‌توانست میزان مشخصی از بار یا اشیا را افقی هم جابه‌جا کند. درنتیجه‌ی این امر برای انجام و ادامه‌ی کار، میزان مشخصی از مصالح؛ از طبقه‌ای به طبقه‌ی دیگر منتقل می‌شد و در آنجا دوباره روند انتقال صورت می‌گرفت. البته شواهد این امر را نشان می‌دهد که هر جرثقیل علاوه بر خدمه صاحب یک سرکارگر بوده است. در دست او طنابی قرار داشته که با تکان دادنش می‌توانسته اندکی حرکت افقی بار را نیز هدایت کند اما این هدایت را نمی‌توان تعبیر به حرکت افقی کرد؛ بلکه در ابعاد بسیار اندک و ریز بوده است. درهرحال؛ حرکت افقی اشیا توسط جرثقیل‌ها میسر نبود مگر تا سال 1340. در این سال آلمانی‌ها با قرار دادن مصالح در پالت؛ جعبه، سبد و بشکه توانستند حرکت و جابه‌جایی افقی را نیز امکان‌پذیر سازند.

مطلب دیگری که اشاره به آن خالی از لطف نمی‌باشد؛ سازوکار قفل جرثقیل‌های قرون‌وسطی است. این ماشین‌آلات فاقد ترمز بوده‌اند یا به بیان دیگر امکان نگاه‌داشتن بار در ارتفاع مشخصی وجود نداشته است.

استفاده در بنادر

با توجه به «ادراک و دانش امروزی » از مسائل؛ می‌توان دریافت که در دوران باستان، جرثقیل‌ها امکان چرخش نداشته‌اند. یا به بیان دیگر، در بنادر نمی‌توانستند بارهای قرارگرفته در مکان‌های متنوع را به داخل کشتی منتقل کنند و برعکس؛ بلکه بایستی بارها در محل‌های مخصوص قرار می‌گرفته‌اند و بعد به کمک جرثقیل‌ها انتقال داده می‌شدند؛ اما از دوران و قرون‌وسطی؛ به‌تدریج قابلیت چرخش در دو جهت به آن‌ها افزوده شد.

انواع جرثقیل‌های مورداستفاده در بنادر را می‌توان به دو نوع کلی از نظر جغرافیایی تقسیم کرد. در سواحل فنلاند و هلند اکثراً از جرثقیل‌های دروازه‌ای استفاده می‌شود که یک بازو حول محوری می‌چرخد و روی دهانه‌ای برپاشده است و در سواحل آلمان و ایرلند؛ تاور کرین ها مورداستفاده‌اند که نسبت به سایر جرثقیل‌ها ظاهر جمع‌وجور و ظریف‌تری دارند. نکته‌ی جالب‌توجه، سواحل مدیترانه و عدم توسعه‌یافتگی آن‌ها در حوزه‌ی استفاده از ماشین‌آلات در مقایسه با سایر مناطق بوده است. به‌طوری‌که می‌توان گفت؛ عمده کار روی دوش نیروی انسانی و کارگران قرار داشته است.

برخلاف جرثقیل‌های مخصوص امور ساخت‌وساز؛ که زمان برایشان اهمیت چندانی ندارد و به‌نوعی تابعی از سرعت عمل کارگران است؛ جرثقیل‌های مورداستفاده در بنادر باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که با حداکثر سرعت تخلیه بار را انجام دهند. به این منظور و برای سرعت عمل بیشتر دو treadwheels یا غلتک به قطرهای 4 متر یا بیشتر به هر طرف جرثقیل‌ها افزوده می‌شده تا توان حمل بار را تا 2 الی 3 تن برساند. حجمی که برای بارهای دریایی مناسب به نظر می‌رسد. امروزه تعدادی جرثقیل‌های مربوط به قبل از دوران صنعتی؛ در اروپا یافت می‌شوند. بعضی از آن‌ها برای نصب دکل کشتی در کلن و برمن و یک مورد دیگر به‌نوعی جرثقیل شناور محسوب می‌شود که امروزه بازسازی‌شده است؛ قدمتی مربوط به قرن 14 میلادی دارد.

عصر جدید یا پساکلاسیک

دومنیکو فونتانا معمار دوره‌ی رنسانس، جرثقیل‌های رومی را وارد عصری جدید و به بیانی؛ دوره‌ای نو کرد. 361 ستون هرمی شکل؛ در سال 1586 توسط او با سازوکاری آسانسور گونه جابه‌جا گردیدند. نکته‌ی مهم کار او، طراحی دقیقی بود که به‌واسطه‌ی آن؛ از تمرکز تنش در طناب و به بیانی پارگی و گسیختگی آن جلوگیری می‌کرد.

انقلاب صنعتی

با شروع انقلاب صنعتی؛ اولین جرثقیل برای تخلیه‌ی محموله‌های بندر مورداستفاده قرار گرفت. در سال 1838 تاجر و صنعتگری به نام ویلیام آرمسترانگ نوعی جرثقیل هیدرولیکی طراحی کرد. در جرثقیل هیدرولیکی او؛ سیلندری که میزبان آب و مایع بود؛ با استفاده از خاصیت انتقال فشار مایعات؛ اجسام را به ارتفاعات جابه‌جا می‌کرد.

در سال 1845؛ قرار بر لوله‌کشی آب نیوکاسل؛ توسط شرکت همین شهر بود. زمانی که ویلیام آرمسترانگ از این امر با خبر شد تصمیم گرفت که خود دست به کار شود و به بیانی از این نمد کلاهی بدوزد. او به شرکت نیوکاسل پیشنهاد داد تا با استفاده از فشار آب انتقالی در لوله‌ها؛ جرثقیلی برای انتقال زغال‌سنگ به اطراف باراندازها طراحی کند. در پروپوزال او؛ اعلام‌شده بود که این ایده می‌تواند مفیدتر از هر جرثقیل و همچنین بهینه‌تر از آن‌ها عمل کند. با موافقت شرکت نیوکاسل؛ و عملی شدن ایده‌ی آرمسترانگ؛ موفقیت حاصل آن‌قدر عظیم بود که جرثقیل‌های آرمسترانگ به سه عدد توسعه یافت و صنعت حمل‌ونقل زغال‌سنگ این شهر به تسخیر جرثقیل‌های او در آمد.

موفقیت‌های آرمسترانگ سلسله پیشرفت‌های عصر جدید جرثقیل‌ها را سبب شد و شرکت بزرگ او در نیوکاسل تأسیس شد. 1847 تولد شرکت او بود و طولی نکشید که سفارشات زیادی برای خرید جرثقیل به سمت‌وسوی او روانه شد. ادینبورگ، راه‌آهن شمال (انگلستان)؛ اسکله لیورپول و همچنین ماشین‌آلات گریمبسی (Grimsby) مشتری پروپاقرص او بودند. تولید سالانه 45 جرثقیل او در سال 1850 به 100 عدد در اوایل سال 1860 رسید.

سال‌ها و دهه‌های بعدی زندگانی آرمسترانگ؛ وقف بهبود و پیشرفت جرثقیل‌هایش شد. مهم‌ترین نوآوری او را شاید باید مخزن یا انباشتگر هیدرولیک نامید. با دستیابی به این تکنیک و تکنولوژی؛ آرمسترانگ موفق شد که با مدیریت حجم زیادی مایع؛ و از طریق پیستونی عظیم‌الجثه؛ به طور دقیق اشیای دارای وزن‌های بسیار سنگین را؛ در ارتفاعات فوق‌العاده دقیق و حساب‌شده کنترل کند. به‌نوعی پیشرفت و ترقی او را باید مرهون سفارشی در هلند هم دانست؛ زیرا محل پروژه خاک ماسه‌ای و ضعیف داشت و امکان قرار دادن فونداسیون سنگین برای برپایی جرثقیل ممکن نبود؛ درنتیجه‌ی این امر؛ تلاش آرمسترانگ این‌گونه بود که مخزن هیدرولیک را ابداع کند. درواقع تا قبل از آن؛ او از یک برج دارای مایع استفاده می‌کرد و مخزن به او این امکان را داد تا با حجم کمتر؛ انرژی بیشتر و دقیق‌تری را به کار ببندد.

خالی از لطف نیست که بدانیم یکی از جرثقیل‌های او توسط نیروی دریایی ایتالیا مورداستفاده قرارگرفته و هم‌اکنون هم موجود است. 1883 تاریخ خریداری آن جرثقیل است و تا 1950 کار می‌کرده؛ اما امروزه احتیاج به تعمیر دارد. احتمالاً از همین زمان اجاره جرثقیل  نیز شروع شد.

 

اصول مکانیکی

سه اصل اساسی در طراحی جرثقیل بایستی مدنظر باشد. یک؛ جرثقیل باید بتواند وظیفه و حجم باری که لازم است را جابه‌جا کند؛ دو؛ جرثقیل نباید تحت هیچ شرایطی سرنگون شود و سه اینکه؛ جرثقیل نباید گسیخته گردد.

ثبات و پایداری

به منظور حفظ ثبات جرثقیل‌ها باید تدابیر ویژه‌ای را رعایت کنند. به این معنی که مجموع گشتاور (ممان) ها در پای ستون نگه‌دارنده‌ی آن‌ها بایستی صفر باشد. به بیان دیگر؛ بار مجازی که یک جرثقیل می‌تواند حمل کند؛ مقداری است که سبب واژگونی‌اش نشود.

طبق قوانین ایالات‌متحده امریکا؛ حداکثر باری که یک جرثقیل متحرک می‌تواند حمل کند؛ 75 درصد باری است که یک جرثقیل ثابت هم نوع جابه‌جا می‌کند و نرخ ثبات جرثقیل‌های متحرک 85 درصد جرثقیل‌های ثابت فرض شده است. اطلاعات و ضوابط دقیق‌تر استفاده از جرثقیل‌ها توسط انجمن مهندسان مکانیک امریکا در نشریه‌ی ASME B30.5-2014 آورده شده است.

جرثقیل‌های دریایی، یا به طور دقیق‌تر آن‌ها که روی کشتی‌ها قرار می‌گیرند؛ مشمول قوانین سخت‌گیرانه‌تری می‌شوند؛ علت این امر هم به طور مشخص، متحرک بودن روی آب و مشکلات و تدابیر لازم این حوزه است.

و در هنگام نصب و راه‌اندازی جرثقیل‌ها باید به طور دقیق نظارت کرد که تنش‌های احتمالی کمتر از آن باشند که سبب سرنگونی جرثقیل شوند. شرکت‌هایی که خدمات اجاره جرثقیل ارائه می‌دهند معمولاً دارای نیروی متخصص در این زمینه نیز می‌باشند.

انواع

جرثقیل سقفی

جرثقیل‌های سقفی نوعی از جرثقیل‌ها هستند که در امتداد دو ریل روی سقف کارگاه‌ها قرار می‌گیرند. به‌طورمعمول این نوع جرثقیل در کارخانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد و در امتداد دو دیوار کناری ادامه می‌یابد. این جرثقیل به لحاظ ظاهری بسیار شبیه جرثقیل‌های دروازه‌ای است. البته جرثقیل‌های سقفی می‌توانند شامل دو یا یک تیر باشند و درواقع به آن متصل‌اند. در همین تقسیم‌بندی هم می‌توان این‌گونه دسته‌بندی کرد که گاهی تیر ساده مورداستفاده قرار می‌گیرد و بعضاً باکس‌های پیچیده‌تر. اگر ظرفیت مدنظر کمتر از ده تن یک تیر کفایت می‌کند اما اگر مدنظر بیش از ده تن باشد بایستی از دو تیر استفاده کنیم.

متداول‌ترین نوع استفاده از جرثقیل؛ به کار بستن در صنایع فولاد است. از زمان ذوب‌سازی تا خروج یک ورق فولاد؛ در تمامی مراحل؛ جرثقیل سقفی حضور دارد. به سبب این ویژگی می‌توان جرثقیل‌های سقفی را مؤثرترین ابزارها در صنعت خودروسازی نامید؛ زیرا هم در تولید مواد خام مورداستفاده و هم در بخش مونتاژ یا سرهم سازی؛ جرثقیل‌های سقفی حضوری فعال و موتر دارند.

علاوه بر موارد ذکرشده؛ صنایع کاغذسازی هم به طور کامل در تسخیر جرثقیل‌های سقفی است؛ زیرا جابه‌جایی انبوه کاغذها به‌وسیله‌ی این جرثقیل‌ها صورت می‌پذیرد. ظرفیتی که برای این ماشین‌آلات تخمین زده می‌شود تا 70 تن مشاهده‌شده است.

در بسیاری از موارد استفاده از جرثقیل‌های سقفی می‌تواند هزینه‌های اجاره جرثقیل های متحرک را کاهش داده و باعث حفظ سرمایه شود. به دلیل ثابت بودن این نوع جرثقیل، اجاره جرثقیل سقفی ممکن نمی‌باشد.

جرثقیل‌های متحرک یا سیار

این نوع جرثقیل‌ها متشکل از یک تلسکوپی یا خرپا هستند که روی پلت فرمی محرک سوار شده است. در تمامی زمینه‌های ساختمانی؛ جاده و ریل؛ همچنین صنایع آبی می‌توان از این جرثقیل‌ها استفاده کرد و سود برد و حتی اقدام به اجاره جرثقیل نمود.

جرثقیل‌های سوار بر کامیون (Truck-mounted crane)

جرثقیل‌های این‌چنینی قابلیت حرکت و جابه‌جایی را فراهم می‌آورند. این دسته از ماشین‌آلات را هم می‌توان به دو قسمت اصلی طبقه‌بندی کرد؛ بخش حامل جرثقیل؛ و بالابرنده یا خود جرثقیل. این دو قسمت با سازوکاری مهندسی به هم متصل شده‌اند و نیرومحرکه‌ی جرثقیل از موتور کامیون تأمین می‌شود. قدرت بالابرنده معمولاً از هیدرولیک موجود در مخزن پایینی تأمین می‌شود. در مدل‌های قدیمی احتیاج به حضور دو موتور بود؛ یکی برای قسمت حامل جرثقیل و دیگری برای پمپ هیدرولیک؛ اما پیشرفت‌های تکنولوژیک؛ امروزه استفاده از یک موتور را ممکن ساخته است. یکی از مهم‌ترین عواملی که فکر تجمیع دو موتور در یک واحد را ایجاد کرد؛ نشت شدید روغن بود. اولین جرثقیل از نوع Hiab نام داشت و در سال 1947 تولد یافت. این اسم مخفف نام شرکت سوئدی Hydrauliska Industri AB بود. اریک ساندین مبدأ این جرثقیل؛ تا قبل از آن در حوزه‌ی تولید اسکی فعالیت داشته است.

به طور عمومی؛ جرثقیل‌های سیار؛ امکان حرکت در مسیر و راه‌های مختلف را فراهم می‌آورند و از این طریق نیاز به تجهیزات پیشرفته‌ی حمل‌ونقل را از بین می‌برند. به طور مثال برای حمل‌ونقل یک جرثقیل بایستی آن را بار یک کامیون دیگر کرد؛ پیاده ساخت و دوباره منتقل کرد؛ اما با ترکیب هر دو حتی در ابعاد بسیار بزرگ، درواقع یک جرثقیل خود متحرک شده و بی‌نیاز از وسیله‌ای دیگر عمل می‌کند. جرثقیل‌های سیار عموماً امروزه هنگامی‌که در ابعاد وسیع ساخته می‌شوند؛ این قابلیت را دارند که هنگام رسیدن به مقصد؛ به‌گونه‌ای مستقر شوند که عملاً در نقش یک جرثقیل ایستا بازی کنند. به بیان دیگر هرچند با سرعت کم؛ اما مسیری را طی می‌کنند و پس از استقرار طی روندی مخصوص ایستا شده و انجام‌وظیفه می‌کنند؛ پس از اتمام کار به هر محلی که مدنظر باشد انتقال می‌یابند.

این نوع از جرثقیل‌ها عموماً ظرفیتی بین 14.5 تن الی 1300 تن را دارند. البته چرخش 180 درجه در مدل‌های معمولی؛ و 360 درجه در انواع پیشرفته، برای آن‌ها پیش‌بینی شده است. برای شرکت‌های ساختمانی کوچک اجاره جرثقیل به‌صرفه‌تر از خرید جرثقیل می‌نمایند.

جرثقیل Sidelifter

این نوع از جرثقیل‌ها؛ یک کامیون در ابعاد متوسط هستند که هم قابلیت کشیدن کانتینر دارند و هم می‌توانند با سرعتی متوسط در جاده‌ها تردد داشته باشند و اشیایی در اندازه‌ی اتومبیل را از زمین بلند کرده و روی خود قرار دهند یا بکشند. اجاره جرثقیل sidelifter امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل‌های زمین ناهموار یا Rough terrain crane

همانند نوع قبل؛ دسته‌ای از جرثقیل‌های هموار هستند که روی یک شاسی چهارچرخ قرار می‌گیرند و برای عملیات در زمین‌های ناهموار به کار بسته می‌شوند.

این جرثقیل‌ها همگی توسط یک موتور تغذیه می‌شوند؛ درواقع یک موتور هم محرک کامیون است و هم منبع تلسکوپی یا خرپای جرثقیل. در جرثقیل‌های مذکور، چهارچرخ یا بعضاً زنجیر وجود دارد به این علت که توانایی حرکت در زمین‌های ناهموار حاصل شود. درواقع در جرثقیل‌های زمین ناهموار؛ بیش از قسمت تلسکوپی؛ این قدرت مانور کامیون است که اهمیت دارد زیرا باید حضور در تنگناها را میسر سازد. اجاره جرثقیل زمین ناهموار امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل همه‌کاره یا All terrain crane

نوعی از جرثقیل‌های سیار است که در تمامی مأموریت‌ها و انواع زمین‌ها قابلیت اجرای مأموریت دارد و به‌علاوه در جاده‌ها می‌تواند با سرعت عمومی حرکت کند. درواقع این نوع از جرثقیل را باید ترکیبی از دو مورد بالا دانست. توانی که برای این جرثقیل تخمین زده شده است تا 1200 تن می‌باشد. اجاره جرثقیل همه‌کاره امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل‌های Pick and carry

این نوع از جرثقیل‌ها درواقع نسخه‌ای بسیار شبیه به جرثقیل‌های سیار یا متحرک (mobile crane) هستند؛ با این ویژگی که می‌توانند فواصل را به‌سرعت طی کنند. به این معنی که استفاده از راه و مسیرهای عادی؛ برای این جرثقیل‌ها امری است ممکن. همین ویژگی است که این جرثقیل‌ها را در استرالیا بسیار محبوب کرده است؛ زیرا در این کشور فاصله‌ی بین پروژه‌ها شایان توجه است و به‌نوعی پراکندگی پروژه به چشم می‌خورد؛ و باید توجه داشت که این‌گونه جرثقیل‌ها قابلیت حمل بار در مسافت‌های طولانی را ندارند و فقط در محل پروژه؛ با شعاع فعالیت محدود؛ حاضر می‌شوند.

از شناخته‌شده‌ترین تولیدکنندگان این‌گونه جرثقیل‌ها در استرالیا؛ شرکت فرانا (Frannas) می‌باشد. از زمانی که شرکت ترکس (Terex) امتیاز شرکت فوق را خریداری کرد؛ محبوبیت و شهرت این برند؛ بیشتر هم شد به‌گونه‌ای که هرگونه جرثقیلِ Pick and carry در استرالیا فرانا نامیده می‌شود. حتی اگر توسط شرکت دیگری تولید شده باشد. می‌توان این‌گونه گفت که تقریباً هر شرکت تولیدکننده‌ی جرثقیل در استرالیا؛ یک یا چند مدل از این جرثقیل‌ها را تولید می‌کند. به لحاظ کمی؛ ظرفیت جابه‌جایی بار این جرثقیل‌ها 10 الی 20 تن می‌باشد. جمع‌وجور بودن و سرعت بالای کار؛ این نوع از جرثقیل‌ها را محبوب کارگاه‌های کوچک کرده است؛ زیرا به‌راحتی حرکت و حمل‌ونقل را در اختیار دارد. اجاره جرثقیل Pick and carry نیز امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل Carry deck

این نوع از جرثقیل‌ها را باید نسخه‌ی امریکایی جرثقیل‌های Pick and carry دانست. به این صورت که آن‌ها چهارچرخ هستند و در مرکز پروژه ثابت می‌شوند. سپس تلسکوپی یا بازوی خرپایی با ارائه‌ی چرخش 360 درجه؛ خدمت‌رسانی را آغاز می‌کند. قابلیت استفاده در فضای محدود؛ حجم و وزن کم و کارایی بالا از مشخصه‌های این نوع جرثقیل است. اجاره جرثقیل Carry deck نیز امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل‌های Telescopic handler

این نوع از جرثقیل‌ها درواقع یک لودر هستند که به یک بازوی خرپایی یا تلسکوپی مجهز شده‌اند. انواع اولیه‌ی این جرثقیل‌ها تنها در یک جهت قابلیت باربرداری داشتند اما در چند نمونه‌ی جدید از آن‌ها چرخش 360 درجه‌ای به عنوان یک ویژگی مثبت افزوده شده است. برای دسترسی به قابلیت چرخش 360 درجه‌ای بایستی ابتدا آن‌ها را در زمین مستحکم کرد؛ اما نکته‌ی مثبت این است که این کار را می‌توان با حداکثر سرعت انجام داد. این نوع از ماشین‌آلات به طور عمومی بیشتر در جابه‌جایی بارهای بسته‌بندی شده شبیه آجر و مصالح ساختمانی کارخانه‌ای به کار می‌روند و قابلیت ترددشان؛ سبب شده تا در صنایع نظامی به طور گسترده مورداستفاده قرار گیرند؛ یعنی می‌توان این‌گونه گفت که این مدل؛ از محبوب‌ترین انواع جرثقیل؛ در بین نیروهای مسلح به حساب می‌آید. اجاره جرثقیل Telescopic handler نیز امکان‌پذیر می‌باشد.

Crawler crane

این نوع از جرثقیل‌ها درواقع یک بازو یا خرپای قدرتمند هستند که روی یک شاسی قرار می‌گیرند. ظرفیت این نوع از جرثقیل‌ها محدوده‌ای به وسعت 40 الی 3500 تن را در بر می‌گیرد.

این نوع از جرثقیل‌ها بسته به نوع و محل استفاده هم نکات قوتی دارند و هم ضعف. نکته قوت اصلی این جرثقیل‌ها قدرت مانور بالا است. این جرثقیل‌ها هنگامی‌که در زمین مناسب نصب شوند و اقدامات کنترلی پیرامونشان رعایت شود؛ می‌توانند در سمت و برد؛ مقدار قابل‌توجهی بار جابه‌جا کنند. نکته‌ی قابل‌توجه این است که به علت پخش وسیع بار روی زمین؛ قابلیت نصب در زمین‌های سست و نرم را نیز دارا هستند. درنتیجه؛ استفاده‌ی از این جرثقیل‌ها ریسک و خطرات احتمالی ناشی از کار با سایر جرثقیل‌ها را از بین می‌برد؛ اما نقطه‌ضعف اصلی این جرثقیل‌ها؛ حجم و وزن بالاست که به حمل‌ونقل آن‌ها از یک پروژه به دیگری را مشکل می‌کند. درنتیجه عموماً و بدون استثنا باید آن‌ها را باز کرد و قطعه‌قطعه توسط کشتی؛ کامیون و غیره انتقال داد؛ و سپس دوباره آن‌ها را در محل پروژه‌ی جدید سرهم کرد. اجاره جرثقیل Crawler crane امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل‌های Harbour

این جرثقیل‌ها در سواحل و خلیج‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. بارگیری کانتینر و انتقال بار از خشکی به دریا و بالعکس توسط این جرثقیل‌ها ممکن پذیر می‌شود.

جرثقیل‌های Railroad

این جرثقیل‌های همان‌طور که از نامشان پیداست روی ریل حرکت می‌کنند و برای نیل به اهداف خاص و به‌صورت موردی طراحی می‌شوند. استفاده‌ی از این نوع جرثقیل‌ها معطوف به امور تعمیر و نگهداری؛ صنعت ضایعات و از این دست می‌باشد.

جرثقیل‌های شناور یا Floating crane

جرثقیل‌های شناور به طور عمده در صنعت پل‌سازی و صنایع وابسته به دریا به کار برده می‌شوند. برخی از آن‌ها به یدک کشی دریایی وابسته‌اند و بعضی دیگر مستقل عمل می‌کنند. شایان‌ذکراست که به منظور تخلیه و بارگذاری دریایی هم مورداستفاده قرار می‌گیرند. ظرفیت این جرثقیل‌ها به لحاظ کمی فوق‌العاده بالاست. این جرثقیل‌ها توانایی بلند کردن بارهایی بیش از 10000 تن را دارند. همچنین در عملیات نجات‌غریق سایر کشتی‌ها؛ از این جرثقیل‌ها استفاده می‌شود.اجاره جرثقیل شناور امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل آسمان؛ هوایی یا Aerial crane

این جرثقیل‌ها عموماً هلیکوپترهایی هستند که اشیایی را با خود حمل می‌کنند. ظرفیت آن‌ها بسته به نوع هلیکوپتر متغیر است اما عموماً می‌توان انتظار داشت که اشیایی نظیر اتومبیل؛ قایق و از این دست را حمل کنند. استفاده‌ی دیگر این نوع جرثقیل‌ها در شرایط امدادرسانی است. دسترسی به زمین‌هایی که به طور عادی نمی‌توان به آنجا رفت قابلیت بالایی در شرایط امداد ایجاد می‌کند. به همین رو در بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله انتظار از این جرثقیل‌ها بسیار بالاست.

استفاده‌ی از بیشتر این نوع جرثقیل‌ها به‌صورت کشتی دریایی است. ظرفیتی کمتر از هواپیما.

جرثقیل‌های ثابت یا Fixed

این جرثقیل‌ها درواقع قابلیت حرکت و سیار بودن را با ظرفیت بالای بلند کردن اجسام مبادله کرده‌اند. ماهیت و تعریف این جرثقیل‌ها این است که در هنگام استفاده توانایی حرکت و جابه‌جایی از پروژه‌ای به پروژه‌ی دیگر را نداشته باشند و تنها راه انتقالشان؛ جدا کردن قطعات و انتقال آن‌ها به‌صورت انفرادی به پروژه دیگر؛ و سرهم کردن آن‌ها در محل جدید است.

Tower crane

این جرثقیل‌ها نوع مدرن و نسخه‌ی پیشرفته‌ای از جرثقیل‌ها ثابت‌اند که در بتن قرار می‌گیرند و بعضی مواقع در اطراف هم به بتن متصل‌اند. این جرثقیل‌ها تقریباً بهترین ترکیب از قابلیت و ظرفیت باربرداری در کنار ارتفاع و قدرت مانور را ارائه می‌دهند. استفاده‌ی گسترده از این جرثقیل‌ها در محل پروژه‌های ساختمانی با ارتفاع بلند است. حضور و ثابت بودن پایه در بتن قابلیت بالایی به این جرثقیل‌ها می‌دهد و بازویی با قابلیت چرخش 360 درجه حرکت در عرض و عمق پروژه را ممکن می‌سازد. سه بخش اصلی این جرثقیل‌ها عبارت‌اند از کابین (شخص هدایت‌کننده در آن قرار می‌گیرد)؛ بازوی افقی و بازی عمودی.

هدایت‌کننده‌ی جرثقیل معمولاً در بالای برج جرثقیل و در کابین قرار می‌گیرد. البته نسخه‌هایی هم وجود دارند که قرار گرفتن راننده یا هدایت‌کننده‌ی جرثقیل در پایین را ممکن می‌سازند. بازوی طویل افقی؛ در انتهای خود وزنه‌های تعادل را به همراه دارد. این وزنه‌ها که اغلب از جنس بین هستند در فاصله‌ای کم از مرکز ثقل با تکیه‌گاه بازو قرار دارند تا هنگامی‌که جرثقیل بار بر می‌دارد؛ از سرنگونی‌اش ممانعت به عمل آورند. در انتهای بازو؛ قلابی وجود دارد که باربرداری به‌وسیله‌ی آن انجام می‌گیرد؛ یعنی حرکت جرثقیل را می‌توان این‌گونه توصیف کرد که یک حرکت 360 درجه‌ای توسط بازوی افقی؛ یک حرکت در طول بازو؛ توسط قلاب و بالا و پایین رفتن قلاب در ارتفاع که به‌وسیله‌ی قدرت موتور تعبیه شده در جرثقیل تأمین می‌شود. اجاره جرثقیل Tower crane امکان‌پذیر می‌باشد.

اجزا

این جرثقیل‌ها اکثراً در ساخت‌وسازها به منظور انتقال و برافراشتن مصالح به کار می‌روند. اگرچه انواع مختلفی از این جرثقیل‌ها وجود دارد اما اجزای اصلی آن‌ها یکسان است:

Mast: برج اصلی جرثقیل که از فلز است و به شکل خرپا عمل می‌کند.

Slewing unit: موتوری است که در بالاترین قسمت دکل قرارگرفته و چرخش جرثقیل از نیروی آن میسر می‌شود.

Operating cabin: کابینی که هدایت‌کننده یا اپراتور جرثقیل در آن قرارگرفته و جرثقیل را کنترل می‌کند. در اکثر جرثقیل‌ها این بخش در قسمت بالای Slewing unit تعبیه شده است.

Jib: بازوی حرکت افقی جرثقیل است که اگر از نوع "luffing" jib باشد به‌علاوه حرکت عمودی یا بالا و پایین نیز دارد.

Counter jib: نگه‌دارنده‌ی وزنه‌های تعادل؛ موتور جرثقیل و صفحات الکترونیک.

Hoist unit: کابل‌ها؛ جعبه‌دنده و قطعات پشتیانی کننده‌ی جرثقیل در این زمره قرار می‌گیرند.

Hook: قلاب؛ یا قلاب‌هایی که وزنه و اشیا را به خود متصل می‌کنند و در انتظار اعمال قدرت جرثقیل به محل دلخواه منتقل می‌سازند.

Weights: وزنه‌هایی که در عقب یا قسمت انتهاییِ counterdeck نصب‌شده‌اند و از این طریق تعادل را به همراه می‌آورند.

مونتاژ؛ سرهم کردن و یا Assembly

تاورکرین‌ها (Tower crane) معمولاً به کمک یک جرثقیل متحرک دیگر سرپا می‌شوند. این کار توسط بلند کردن برج جرثقیل تا ارتفاع دلخواه ادامه می‌یابد؛ پس از رسیدن پروژه به ارتفاعی که دیگر جرثقیل یا همان تاورکرین جوابگو نباید؛ دوباره امکان افزایش ارتفاع جرثقیل محیا است. لازم به ذکر است که امکان برپایی این جرثقیل‌ها بر سقف طبقه‌ای که سابقاً اجرا شده است هم وجود دارد (اما کاری است دشوار). مدل‌های امروزی قابلیت‌هایی در این جرثقیل‌ها ایجاد کرده‌اند که با ریموت کنترل کار می‌کنند و دیگر احتیاجی به حضور اپراتور در قسمت بالابر برج؛ و کابین نیست.

عملکرد

همانند تمامی جرثقیل‌های دیگر؛ بسته به نوع شکل و پیکربندی، عملکردهای متفاوتی توسط جرثقیل‌ها ارائه می‌شود. یک اپراتور با در اختیار داشتن چند پدال و اهرم؛ کنترل جرثقیل را به عهده می‌گیرد و بسته به مهارت می‌تواند از حداکثر قابلیت‌های جرثقیل سود ببرد؛ اما شناخت محدودیت‌های جرثقیل برای اپراتور یا هر شخص درگیر؛ امری حیاتی است. به عنوان مثال با دور شدن وزنه از مرکز ثقل بازوی جرثقیل؛ توان کمی جرثقیل کاهش می‌یابد؛ به بیان دیگر اگر وزنی در نزدیکی قابل انتقال است دلیل نمی‌شود که آن وزن در دوردست مرکز ثقل هم قابل انتقال باشد.

جرثقیل‌های تلسکوپی

این جرثقیل‌ها از در هم تنیده شدن بازوهایی پدید آمده‌اند که برای افزایش ارتفاع؛ از دل هم بیرون می‌آیند. قابلیت کاهش و افزایش ارتفاع بازوی جرثقیل در کنار سیار بودن این‌گونه جرثقیل‌ها باعث شده تا بهترین گزینه در پروژه‌های کوتاه‌مدت ساختمانی به حساب آیند. البته باید به خاطر داشت که همه‌ی این جرثقیل‌های تلسکوپی سیار و متحرک نیستند اما؛ اکثریت قریب به اتفاقشان روی کامیون‌ها نصب می‌شوند. اگر بخواهیم از نظر عملکردی توضیح دهیم؛ این جرثقیل‌ها تلسکوپی عملکردی شبیه تاورکرین‌ها دارند به این صورت که Mast با بازوی خرپایی که قابلیت افزایش و کاهش طول دارد؛ در آن‌ها تعبیه شده است. اجاره جرثقیل تلسکوپی امکان‌پذیر می‌باشد.

Hammerhead crane

این جرثقیل‌ها که به جرثقیل‌های غول‌پیکر نیز معروف‌اند؛ جرثقیل‌ها ثابتی هستند که از برجی فلزی و مهاربندی‌شده تشکیل شده‌اند و بازویی دارند که در سطحی مسطح قابلیت چرخش دارد (موازی با زمین). وزن این جرثقیل‌ها خیره‌کننده است به طوری که تا 350 تن می‌رسند. حفظ تعادل بازو به وسیله‌ی کشیده شدن آن به پشت مرکز ثقل و روبه روی محل اتصال بار تدبیر شده است. به دلیل قدرت بالا حرکت دادن بار در جهت افقی محدودیتی ندارد. این قابلیت را باید به حساب طراحی دقیق و حساب‌شده‌ی این‌گونه از جرثقیل‌ها نوشت.

طراحی و ساخت hammerkran برای اولین بار در آلمان و در سده‌ی 19 میلادی آغاز شد. سپس این برنامه در امپراتوری انگلستان به سال‌های 1904 و 1914 ادامه یافت و هدف از آن ساخت کشتی‌های جنگی به کمک این جرثقیل‌ها بود. قابلیت و ظرفیت بالای این جرثقیل‌ها به کشتی‌سازان این اجازه را می‌داد تا بتوانند قطعات سنگین و عظیم‌الجثه را جابه‌جا کنند. وسعت و پراکندگی این جرثقیل‌ها از بنادر انگلیس به سیدنی؛ ژاپن و سنگاپور رسید. انگلیسی‌ها این اقدامات را به منظور پشتیبانی از ناوهای جنگی خود در سرتاسر مسیرهای تحت سلطه‌ی خود انجام دادند.

در امپراتوری انگلستان وظیفه‌ی ساخت‌وساز این جرثقیل‌ها به عهده‌ی شرکت سر ویلیام بود. این شرکت روی‌هم‌رفته 14 جرثقیل ساخت. 7 عدد نصب شده در انگلستان و 7 تای دیگر مستقر در اسکاتلند. لازم به ذکر است که در آن رمان تعداد کل این جرثقیل‌ها 60 عدد در کل دنیا بود.

امروزه Titan Clydebank یکی از جاذبه‌های توریستی در اسکاتلند است (جایی که یکی از این جرثقیل‌ها قابل‌مشاهده است).

جرثقیل‌های Level luffing

این جرثقیل‌ها قلاب متحرکی دارند که قابلیت حرکت در ارتفاع را فراهم می‌آورد (در حالی که ارتفاع بازو ثابت است). این مکانیزم در کنار سایر طراحی‌های مکانیکی عواملی هستند که این جرثقیل‌ها را برجسته می‌کنند. اجاره جرثقیل Level luffing امکان‌پذیر می‌باشد.

جرثقیل‌های دروازه‌ای یا Gantry crane

این جرثقیل‌ها از انواع جرثقیل‌هایی هستند که روی ریل حرکت می‌کنند و بیشتر در بنادر برای تخلیه بار به کار بسته می‌شوند. جرثقیل‌های مذکور در تمامی ابعاد حاضرند و ظرفیت کمی آن‌ها در کنار حرکت ریلی شکل؛ آن‌ها را تبدیل به مناسب‌ترین و محبوب‌ترین جرثقیل‌ها در بنادر کرده است. علاوه بر این صنایع و کارخانجات و صنایع کشتی‌سازی از این جرثقیل‌ها استفاده می‌کنند. از منحصر به فردترین این نوع از جرثقیل‌ها مدل Portainer می‌باشد.

جرثقیل‌های عرشه یا Deck crane

این جرثقیل‌ها روی عرشه کشتی‌ها قرار می‌گیرند و بارها را جابه‌جا می‌کنند. بسیاری از آن‌ها دیزلی و هیدرولیک هستند.

جرثقیل‌های بازویی یا Jib crane

این جرثقیل‌ها که به دیوار یا سقف متصل می‌شوند؛ به جرثقیل‌های بازویی معروف هستند. در کارخانه‌ها و صنایع نظامی از این جرثقیل‌ها به طور گسترده استفاده می‌شود. این جرثقیل‌ها ممکن است که مجهز به بازویی منحنی وارد شوند که قابلیت‌های اضافه‌ای به جرثقیل می‌دهد. سازوکار یا مکانیزم این جرثقیل‌ها مشابه یک قرقره‌ی متصل به سقف است که طنابی از گذشته و جابه‌جایی و انتقال بار را ممکن می‌سازد.

جرثقیل‌های Bulk-handling

این جرثقیل‌ها بیشتر در حمل‌ونقل؛ زغال‌سنگ، مواد معدنی و ضایعات مورداستفاده قرار می‌گیرند و به‌جای قلاب؛ مجهز به قالبی برای باربرداری هستند.

جرثقیل لودری یا Loader crane

جرثقیل‌های لودری که با نام‌های دیگری هم شناخته می‌شوند؛ درواقع یک بازوی تلسکوپی هستند که روی یک لودر نصب‌شده‌اند. بازوی این جرثقیل‌ها با خاصیت تلسکوپی و وجود مفاصل قابلیت حرکت و قدرت مانور بالایی دارند. معمولاً این جرثقیل‌ها سیستم کنترلی قدرتمندی دارند و به‌اندازه‌ی کمی به مهارت اپراتور وابسته‌اندبه این معنی که نیروی انسانی بامهارت نه‌چندان خوب هم می‌تواند با آن‌ها کار کند. اجاره جرثقیل  لودری امکان‌پذیر می‌باشد.

شیوه‌ی کار و کنترل اپراتور در این نوع از جرثقیل‌ها به‌صورت ثابت و ایستا یا نشسته در یک محل ثابت نیست بلکه؛ اپراتور برای کنترل بایستی در تمامی جهات و پیرامون بار و جرثقیل حرکت کرده و روند باربرداری را با چشم مشاهده کند و کنترل روند را انجام دهد.

در انگلستان و کانادا این جرثقیل‌ها را Hiab می‌نامند؛ علت این امر شاید بتواند نام حک‌شده روی قسمت بازویی آن‌ها باشد.

نسخه‌ی دیگری از این جرثقیل‌ها rolloader ها هستند. این جرثقیل‌ها درواقع جرثقیل‌ها لودری هستند که روی یک شاسی قرارگرفته‌اند و چرخ دارند. شاسی مذکور توانایی حرکت روی تریلر را دارا است.

جرثقیل‌های Stacker

یک جرثقیل خودکار (کنترل‌شده به‌واسطه‌ی کامپیوتر) با سیستم لیفتراکی که در انبارها مورداستفاده قرار می‌گیرد (به عنوان یک سیستم خودکار AS/RS شناخته می‌شود). این جرثقیل در محیط انبار یا راهروها حرکت می‌کند و طبق برنامه‌ریزی عمل می‌نماید. استفاده از این جرثقیل‌ها در یخچال‌ها سردخانه‌ها باعث شده تا دیگر انسان‌ها (کارگران) مجبور نباشند در دماهای زیر صفر لیفتراک برانند.

افزایش بهره‌وری جرثقیل‌ها

افزایش طول عمر جرثقیل‌های امروزی می‌تواند به‌وسیله‌ی تعمیر و نگهداری جوش‌ها و نقاط اتصالی میسر شود. با رعایت کردن توصیه‌های سازمانIIW و دستورالعمل‌های موجود برای طراحی و اتصال مناسب فلزات؛ می‌توان افزایش ظرفیت باربری جرثقیل‌ها را به وجود آورد. به بیان دیگر به طور مختصر و مفید می‌توان این‌گونه گفت که اگر اتصالات؛ جوشکاری‌ها و غیره طبق بندهای آیین‌نامه‌ای انجام شوند؛ جرثقیل‌هایی با بهره‌وری و کارایی بهتر به دست خواهد آمد.

ماشین‌آلات مشابه

همان‌طور که در ابتدا ذکر شد؛ واژه‌ی جرثقیل (Crane) به ماشینی اطلاق می‌شود که به‌وسیله‌ی یک بازو (سیم؛ کابل؛ طناب و غیره) اجسام سنگین را جابه‌جا یا بلند کند. درنتیجه ماشین‌آلاتی که مکانیزمی متفاوت با آنچه گفته شد را دارند؛ و به‌گونه‌ای دیگر اشیا را تکان می‌دهند؛ نمی‌توانند جرثقیل محسوب شوند.

دندانپزشک و دندانپزشکی

دندانپزشک

دندانپزشک؛ که در امریکا به‌عنوان جراح دندان نیز شناخته می‌شود؛ در واقع کسی است که در امور دهان و دندان تخصص دارد. معاینه، جلوگیری از خرابی احتمالی، برطرف کردن مشکل و درمان؛ از وظایف یک دندانپزشک می‌باشد. یک تیم دندانپزشکی تشکیل شده است از دستیاران دندانپزشک، آسیب‌شناسان دندان، تکنسین‌های دندان و در بعضی موارد؛ تراپیست‌های دندان.

تاریخچه

قرون وسطی

در چین و فرانسه؛ آرایشگران اولین افرادی بودند که به ارائه خدمات مربوط به دهان و دندان پرداختند. آن‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شدند؛ "آرایشگرهای ماهر و متخصص" و "آرایشگرهای عمومی".

گروه اول یا به عبارتی "آرایشگران ماهر " افرادی بودند آموزش‌دیده که تنوع و خدمات تخصصی‌شان آن‌ها را از آرایشگرهای عمومی متمایز می‌ساخت. دسته‌ی دوم اما آرایشگرانی بودند که تنها توانایی تراشیدن ریش و کشیدن دندان را داشتند. شایان‌ذکر است که فرانسه در سال 1400 فعالیت‌های دندانپزشکی برای آرایشگران عمومی را ممنوع اعلام کرد و از آن به بعد این دسته از آرایشگرها تنها بهه  خدمات آرایشگری می‌پرداختند.

در آلمان همانندِ فرانسه از سال‌های 1530 الی 1575 تنها افرادی می‌توانستند به ارائه خدمات دهان و دندان بپردازند که تألیفی در این حوزه داشته باشند. "امبروس پر" فرانسوی را بعضاً پدر یا بنیان‌گذار دندانپزشکی می‌نامند. او کتابش را پیرامون نگهداری و ترمیم دندان منتشر کرد. پر؛ آرایشگر و دندانپزشکی بود که در دربار پادشاهی فرانسه خدمت می‌کرد.

دندانپزشکی مدرن

"پیر فاچارد " فرانسوی را باید "پدر دندانپزشکی نوین " نامید. علت این امر منتشر کردن اولین کتاب علمی در این حوزه است که به‌طور منطقی، مدون و علمی به بیان تکنیک‌های نگهداری و ترمیم و تعمیر دندان پرداخته است (1728).

سال‌های سال دندانپزشکان آموزش‌دیده از اروپا به امریکا مهاجرت می‌کردند تا به جامعه‌ی ایالات متحده خدمات دندانپزشکی ارائه دهند؛ اما در سال 1760 این کشور بالاخره پزشک بومی خود را یافت. او در ایالات متحده به دنیا آمده بود و به‌صورت تجربی علم دندانپزشکی را آموخته بود. روزنامه‌ها در آن زمان طی روندی فزاینده، به تبلیغ و توسعه‌ی اطلاعات راجع به ضرورت توجه به بهداشت دهان و دندان می‌پرداختند. همان‌طور که متخصصانی در پزشکی قانونی برای کالبدشکافی و سایر تحقیقات روی بدن افراد حاضر هستند؛ در ایالت متحده‌ی امریکا طی سال‌های 1768 الی 1770 بخشی به وجود آمد که وظایف مشابه را در قسمت دهان و دندان به عهده داشت. به‌مرور زمان و با افزایش تعداد دندانپزشکان، به‌مرور روش‌ها و متدهای جدید برای نیل به هدف ارتقای بهداشت دهانی شکل گرفت. این روش‌های جدید عبارت بودند از تراشیدن قسمت آسیب‌دیده‌ی دندان و طراحی صندلی‌هایی مخصوص دندانپزشکان.

اولین دانشکده‌ی دندانپزشکی در سال 1840 میلادی تأسیس شد. به دنبال این اقدام شخصی که فارغ‌التحصیل این دانشکده بود دکتر دندانپزشک (جراح دندان) نامیده می‌شد. همچنین به دلیل طولانی بودن؛ این عنوان اغلب به‌صورت مخفف،DDS عنوان‌شده است.

ایالات متحده به‌مرور، اقدام به ایجاد آزمون و روش‌هایی برای آموزش علمی و دقیق‌تر دندانپزشکان کرد. طبیعتاً ثمره‌ی آموزش فراگیر، طراحی آزمون‌هایی دقیق و اجبار به گذراندن آن‌ها است. از سال 1846 الی 1855 تکنیک‌های جدید دندانپزشکی به سایر روش‌های موجود اضافه شدند. به‌عنوان مثال، بیهوشی با استر و همچنین پر کردن دندان با طلا.

در ادامه‌ی این روند، "انجمن دندانپزشکان امریکا " در سال 1859 و پس گردهمایی 26 دندانپزشک از سراسر این کشور بنا نهاده شد؛ و در سال 1867 دانشگاه هاروارد اولین دانشکده‌ی تخصصی دندانپزشکی را تأسیس کرد. لوسی هابز تایلور اولین شخصی بود که موفق به اخذ مدرک از این دانشکده شد. سال 1880 را هم می‌توان سال تولید خمیردندان به شکل امروزی نامید. روند پیشرفت علم دندانپزشکی در ایالات متحده باعث شد تا انجمن ملی محققان دندان امریکا هم به جرگه‌ی سایر اتحادیه‌ها و اصناف اضافه شود.

در سال 1887 اولین آزمایشگاه دندانپزشکی راه‌اندازی شد؛ از این آزمایشگاه برای ساخت دندان‌های مصنوعی استفاده می‌شده است. "ویلهلم رونگتن " پزشکی آلمانی بود که برای اولین بار پای استفاده از اشعه ایکس (X-Ray) را به علم دندانپزشکی گشود.

در قرن بیستم اختراعات جدیدی در حوزه‌ی دندانپزشکی انجام شد. روکش دندان (1903)؛ پروکئین (نوعی بی‌هوش کننده)1905؛ پر کردن دندان (1907)؛ مسواک (1938)؛ افزودن فلوراید به آب آشامیدنی (1945)؛ خمیردندان حاوی فلوراید (1950)؛ وسایل و ابزارآلات دندانپزشکی که با هوا فشار هوا عمل می‌کنند (1957)؛ لیزرها (1960)؛ مسواک الکتریکی (1960)؛ سفیدکننده‌های دندان (1989) از جمله‌ی این پیشرفت‌ها هستند. لازم به ذکر است که ابزارآلات پزشکی امروزه بسیار سریع و کارآمدتر شده‌اند.

آموزش

تمامی دندانپزشکان در ایالات متحده امریکا بایستی با موفقیت دوره‌ی دبیرستان را به پایان رسانیده باشند. به‌علاوه لازمه‌ی ادامه تحصیل در رشته‌ی دندانپزشکی گذراندن واحدهای درسیِ زیست‌شناسی عمومی، شیمی عمومی، شیمی آلی، فیزیک و حساب و دیفرانسیل در دوره‌ی دبیرستان است؛ و تقریباً همه‌ی دانشکده‌های تخصصی دندانپزشکی برای پذیرش به‌عنوان پیش‌شرط؛ یک مدرک چهارساله از کالج را تقاضا می‌کنند (در موارد محدودی دوره‌ی سه ساله هم مقبول واقع قرار می‌گیرد).

همچنین قبل از پذیرش از متقاضیان آزمون مقدماتی دندانپزشکی (DAT) گرفته می‌شود. "انجمن دندانپزشکان امریکا" توصیه کرده است که متقاضیان یک سال قبل از ورود به دانشکده آزمون مقدماتی دندانپزشکی را بگذرانند. می‌توان این‌گونه گفت که اخذ پذیرش در دانشکده‌های دندانپزشکی بسیار رقابتی است. قبولی و تسلط به منابع آزمون DAT و GAP؛ داشتن تحقیقات در حوزه‌های مربوطه؛ توصیه‌نامه از اساتید شناخته‌شده همه و همه عواملی است که در روند پذیرش موردبررسی قرار می‌گیرند.

برای تبدیل‌شدن به یک دندانپزشک معتبر علاوه بر گذراندن واحدهای مربوط به دانشکده‌ی دندانپزشکی؛ گذراندن دوره‌های کلینیکی لازم  و همچنین قبولی در "آزمون‌های جامع ملی" موردنیاز است.

بیشتر برنامه‌های تدوین‌شده در دانشکده‌های دندانپزشکی ساعت‌ها تمرین و دوره‌ی عملی را در دل خود جای داده‌اند. همچنین بعضی از ایالت‌ها مثل نیویورک پس از گذراندن واحدهای درسی دانشجویان را به دوره‌های کارآموزی می‌فرستد و سپس فارغ‌التحصیل می‌کند؛ و برای بعضی ایالت‌های دیگر مانند کالیفرنیا ارائه مدرک کارآموزی محلی در سطح PGY-1 قابل‌قبول است.

امروزه در ایالات متحده به فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های دندانپزشکی دو نوع مدرک داده می‌شود. دندانپزشک جراح (DDS) ؛ و یا دکتر دندانپزشک (DMD) ، بسته به واحدها و تخصصی که اخذ کرده‌اند. لازم به ذکر است که جایگاه دو مدرک یکسان است؛ و فقط گرایش مربوطه تفاوت دارد. همچنین برای اخذ تخصص در هر یک از حوزه‌ها؛ دوره‌هایی از 2 الی 6 سال وجود دارند. در آخر باید ذکر کرد که کنگره‌ها، سخنرانی و سایر همایش‌هایی که در طول سال برگزار می‌شوند به دندانپزشک ها کمک می‌کند که اطلاعات خود را به‌روز کرده و از روش‌های نوین آگاه شوند.

اختیارات

با توجه به آموزش‌هایی که دندانپزشکان در طول تحصیل می‌بینند توانایی گسترده‌ای در ارائه خدمات متنوع درمانی و بهداشتی در حوزه دهان و دندان دارند. تمیز کردن تخصصی دندان؛ پر کردن دندان؛ ارتودنسی؛ پروتز؛ ریشه‌درمانی؛ پریودنتال تراپی؛ جراحی‌های دهان (مثل کشیدن دندان و غیره)؛ رادیوگرافی و غیره همه و همه در حوزه‌ی فعالیت یک دندانپزشک است. باید توجه داشته که همچنین یک دندانپزشک اختیار تجویز داروهایی نظیر آنتی‌بیوتیک ها؛ فلوراید؛ مسکن‌ها؛ بی‌حسی‌های موضعی؛ آرام‌بخش‌ها (حتی خواب‌آور) و به‌طورکلی هر دارویی در حوزه‌ی کاری خود (که سر و گردن را در بر گیرد) را دارد.

برای کسب اختیارات بیشتر نظیر بی‌هوشی عمومی (کل بدن)؛ جراحی‌های دهان؛ فک و صورت هر دندانپزشک می‌تواند تخصص مربوطه را کسب و سپس اقدام کند. باید توجه داشت که اهمیت این حوزه به‌قدری است که هر بیماری در دهان و دندان می‌تواند منشأ یک عفونت و مشکل در کلِ بدن گردد. پوکی استخوان، دیابت، ایدز و بیماری‌های خونی از جمله‌ی این مشکلات و بیماری‌ها هستند.

دندانپزشکی (Dentistry)

دندانپزشکی شاخه‌ای است از علم پزشکی که به مطالعه و آسیب‌شناسی دندان؛ تعمیر و نگهداری آن؛ حفظِ سلامت و بهداشت دهان؛ ساختمان دندان و مخاطِ دهان؛ بافت محیط دهان و دندان؛ و سلامت فک و صورت می‌پردازد. همان‌طور که مشاهده می‌شود و برخلاف تصور عموم؛ علم دندانپزشکی تنها به دندان محدود نمی‌شود؛ اما واژه‌ی دندانپزشکی یا Dentistry ریشه‌ای یونانی دارد؛ اودونتولوژی؛ یعنی مطالعه‌ی ساختار و درمانِ اختلالات دندان؛ اما به دلیل ارتباط تنگاتنگ دهان و دندان اغلب به‌صورت دهان‌پزشکی هم مورد استفاده قرار گرفته است (علم مطالعه‌ی دهان و برطرف ساختن مشکلاتش)؛ و حوزه‌ی امروزی این علم هم که در بالا ذکر شد.

دندانپزشکی علمی است که نقش ویژه‌ای در سلامت کلی بدن ایفا می‌کند. عملیات‌های دندانپزشکی توسط تیم‌های دندانپزشکی اداره می‌شوند. هر تیم دندانپزشکی از به‌طور معمول متشکل از یک دندانپزشک؛ و خدمه‌ی دندانپزشک (شامل دستیاران دندانپزشک، تکنسین‌های دندانپزشکی و در صورت لزوم تراپیست ها) هستند. دندانپزشک ها اغلب علاقه دارند در مطب‌های خصوصی فعالیت داشته باشند. سپس در درمانگاه‌های دندانپزشکی و در آخر در مراکزی مثل زندان‌ها و پادگان‌های نظامی.

تحقیقات عمر علم دندانپزشکی را به 7000 سال قبل از میلاد نسبت می‌دهند. شواهدی در دست است که نشان می‌دهد یک دندان 3300 سال قبل از میلاد تعمیر شده است (در تمدن دره سند). به این ترتیب پس بی‌راه نگفته‌ایم اگر دندانپزشکی را اولین و قدیمی‌ترین شاخه‌ی پزشکی بنامیم.

درمان دندان

دندانپزشکی تنها به دندان محدود نشده و تمامی محیط دهان را در بر می‌گیرد. امروزه به سبب تغییرات رفتاری جوامع؛ مشکلات دهان و دندان شکل عمومی‌تری به خود گرفته و به‌این‌علت بر اهمیت این شاخه از پزشکی افزوده‌شده است. عمده خدمات دندانپزشکی منحصر به دو مشکل عمده‌ی دهانی هستند؛ پوسیدگی دندان و بیماری‌های مربوط به لثه؛ و در سوی دیگر بیشترین اقدامات درمانی که توسط پزشکان ارائه می‌شود عبارت‌اند از؛ ترمیم دندان، کشیدن دندان (در بعضی مواقع احتیاج به جراحی دارد)، جرم گیری، عصب کشی و درمان ریشه.

در ایالات متحده برای ورود به دانشکده‌ی دندانپزشکی؛ حداقل سه سال یا معادل یک مدرک کارشناسی؛ تحصیل موردنیاز است. پس از این دوره‌ی حداقل سه ساله؛ چهار سال دیگر در دانشکده‌ی دندانپزشکی صرف آموزش می‌شود تا یک فرد لقب دکتر دندانپزشک (DMD) و یا جراح دندانپزشک (DDS) را یدک بکشد؛ پرواضح است که برای اخذ تخصص نیاز به گذراندن دوره‌های عالی و آزمون‌های تکمیلی است. رهاورد دوره‌های تخصصی به دست آوردن اختیار فعالیت در حوزه‌های جراحی فک و صورت است.

اما با همان مدرک دندانپزشکی و بدون گذراندن دوره‌های تخصصی بسیاری از خدمات دندانپزشکی را می‌توان ارائه داد. به‌عنوان مثال؛ پر کردن یا ترمیم دندان؛ پروتز گذاری؛ درمان ریشه و عصب کشی؛ درمان بیماری‌های لثه؛ کشیدن دندان (که گاهی به جراحی نیاز دارد) و رادیوگرافی از این جمله هستند. به این‌ها بی افزایید اختیار تجویز داروهایی از قبیل آنتی‌بیوتیک ها؛ بی‌حسی‌های موضعی و غیره را.

دندانپزشک ها به عموم مردم پیشنهاد می‌دهند که برای جلوگیری از بروز بیماری‌های دهان و دندان حداقل سالی دو بار به مطب یک دندانپزشک حاذق مراجعه کنند. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می‌تواند عواقب سنگینی به همراه داشته باشد؛ پوکی استخوان، دیابت و سرطان خطرناک‌ترین‌ها هستند. همچنین مطالعات بسیاری وجود دارند که تصریح می‌کنند بیماری و عفونت‌های لثه می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و حمله‌ی قلبی را افزایش دهد.

دندانپزشکی، دیروز تا امروز

دکتر جان هریس مؤسس اولین دانشکده‌ی اختصاصی دندانپزشکی دنیاست. او این دانشکده را در 21 فوریه سال 1828 در اوهایو امریکا گشود و اکنون آن مکان موزه‌ی دندانپزشکی است؛ و اما اولین کالج دندانپزشکی، کالج بالتیمور بوده که در سال 1840 در مریلند ایالات متحده آغاز به کارکرده است. به دنبال این اقدام؛ در سال 1852 دومین کالج دندانپزشکی ایالات متحده در فیلادلفیا بازگشایی می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد که دندانپزشکان فارغ‌التحصیل کشورهای مختلف، حتی آن‌ها که در یک کشورند اما از دانشکده‌های مختلف فارغ‌التحصیل شده‌اند در موارد یکسان، تجویزهای متفاوتی دارند. برای مثال دندانپزشکان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های فلسطین‌اشغالی (اسرائیل) در یک مورد خاص احتمالاً کشیدن دندان‌های عقل را توصیه می‌کنند، درحالی‌که دندانپزشکان منطقه‌ی اروپای شرقی و یا امریکای لاتین رأی به نگه‌داشتن این دندان‌ها می‌دهند.

در منطقه‌ی تحت هدایت بریتانیا (متشکل از انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی) از سال 1878 بین تخصص، عنوان و حوزه‌ی اختیارات یک دکتر دندانپزشک dentist و جراح دندانپزشک dental surgeon عملاً تفاوت اعمال شد. این در حالی است که در سایر نقاط دنیا دندانپزشکان به‌طور قانونی می‌توانند عناوینی همچون متخصص دندانپزشکی را به‌طور عمومی و کلی استفاده کنند. در بریتانیا از سال 1921 قوانین، آزمون‌ها و آموزش‌های جامع و واحدی برای کسب تخصص دندانپزشکی طراحی شد؛ درحالی‌که انجمن دندانپزشکان بریتانیا در سال 1880 به ریاست "سر جان توماس " تشکیل شده بود.

در کره، تایوان، ژاپن، فنلاند، سوئد، برزیل، شیلی، ایالات متحده و کانادا پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده‌ی دندانپزشکی، شخص، قانونا این حق را دارد که به فعالیت پرداخته و به‌عنوان یک دکتر دندانپزشک (DMD) و یا جراح دندانپزشک (SSD) بسته به تخصصی که گرفته شناخته می‌شود؛ اما این مدرک معادل BDS, BDent, BChD, BDSc در بریتانیا است؛ و به این معنی است که هنوز راهی چهار یا پنج‌ساله در پیش است تا اجازه‌ی فعالیت مستقل به‌عنوان یک دندانپزشک اخذ شود. البته در بیشتر کشورهایی که از این مدل پیروی می‌کنند این امکان برای دانشجو وجود دارد تا در کنار این دوره‌ی چندساله یا پس از آن مدتی به‌عنوان کارآموز فعالیت کنند تا آموخته‌هایش را به‌صورت عملی تمرین کند.

تخصص

بعضی از دندانپزشک ها پس از فارغ‌التحصیلی درصدد گرفتن تخصص برمی‌آیند. در پایین حوزه‌هایی که در این دوره‌ها می‌توانند در آن کسب تخصص کنند آمده است:

• بهداشت عمومی دهان و دندان که یک تخصص غیر بالینی در دندانپزشکی است و همان‌طور که از نامش پیداست به بهداشت  عمومی دهان و دندان می‌پردازد.
• ریشه‌درمانی یا اندودنتیکس در واقع علم و هنر تعمیر و ترمیم ریشه‌ی دندان قبل از خرابی و ایجاد سوراخ در آن می‌باشد. اندودانتیکس با مغز دندان (پالپ) و بافت‌های پیرامون ریشه دندان سروکار دارد. اگر برای پالپ دندان مشکلی ایجاد شود باید باا عمل درمان ریشه معالجه گردد.
• دندانپزشکی جرم شناسانه علم جمع‌آوری و استفاده از اطلاعات دندانپزشکی در قانون. این کار توسط هر دندانپزشک باتجربه و  کارکشته‌ای میسر می‌شود. کارکرد اصلی این حوزه، تشخیص هویت و تائید یا تکذیب شواهد است.
• دندانپزشکی سالمندان شامل مراقبت‌هایی است که برای بزرگ‌سالان مسن ارائه می‌شود. این مراقبت‌ها اعم از تشخیص، پیشگیری و درمان دهان و دندانی است که با افزایش سن ایجاد می‌شود. یک تیم شامل متخصصان رشته‌های مختلف در مراکزز سلامتی به درمان این بیماران می‌پردازند.
• آسیب‌شناسی دهان، فک و صورت، مطالعه آسیب‌شناسی و در برخی موارد درمان بیماری‌هایی که به این حوزه ارتباط دارند.
• رادیولوژی دهان، فک و صورت، مطالعه و تفسیر رادیولوژی؛ شامل مبانی فیزیکی و تکنیک‌های تصویربرداری، تفسیر ضایعات دهان و فک و صورت در انواع تصویربرداری‌ها و حفاظت در برابر تشعشعات کاربردی است.
• جراحی دهان و فک و صورت، همان‌طور که از نامش برمی‌آید به جراحی، ترمیم و در بعضی موارد زیبایی دهان و فک و صورت پرداخته می‌شود.
• زیست‌شناسی دهان، تحقیق و پژوهش در زیست‌شناسی دهان، دندان، سر و صورت.
• کاشت دندان، علم و هنر جایگزین کردن جای خالی دندان کشیده شده.
• بیماری‌های دهان، ارزیابی بالینی و تشخیص بیماری‌های مخاط دهان.
• ارتودنسی (و ارتوپدی فک و دندان)، منظم کردن و قرار دادن دندان‌ها در محل مناسب و صحیح.

و همچنین چندین تخصص دیگر مثل متخصص دندانپزشکی کودکان، لثه درمانی و پروتزهای دندانی (ثابت و متحرک) از این دسته هستند.

تاریخ دندانپزشکی

در جوامع ابتدایی و حتی قبل از جوامع کشاورزی پوسیدگی دندان موضوع جدی تلقی نمی‌شد زیرا به دلیل نوع رژیم غذایی و شیوه‌ی زندگی نرخ پوسیدگی دندان در سطح بسیار پایینی قرار داشته است. قدیمی‌ترین اثر دندانپزشکی (سندی که بتوان آن را حاصل یک اقدام دندانپزشکانه دانست) بین 13820 الی 14160 سال پیش در ایتالیای امروز یافت شده است. اثرات، اسناد و شواهدی هم در "تمدن دره سند " یافت شده که به 7000 سال قبل از میلاد می‌رسد. از این گذشته در منطقه "مهرگره " شواهدی از خالی کردن قسمت خراب و کرم خورده‌ی دندان به چشم‌خورده است. شاید وسیله‌ی این امر نوعی مته بوده باشد (که از مهره‌ی مار ساخته‌شده بود است). بررسی‌ها نشان می‌دهد که روش‌های ابتدایی آن‌ها مفید و تأثیرگذار بوده است.

یک نوشته‌ی باستانی از تمدن سومری وجود دارد که علت پوسیدگی را "کرم دندان" معرفی می‌کند. شواهدی دیگر وجود دارند که نشان می‌دهد، هندی‌ها، چینی‌ها، ژاپنی‌ها و مصری‌ها هم اعتقادی مشابه داشته‌اند. گفته می‌شود که در اثر حماسی، افسانه‌ی هومر؛ هم به کرم دندان اشاره شده است. تا اواخر قرن 14 میلادی همچنان در صور این مدعا دمیده می‌شده است.

در سال 1550 قبل از میلاد در پاپیروس ابرس (کتاب داروسازی مصر باستان) و چندین کتاب دیگر به‌جامانده از مصر باستان دستور غذاهایی وجود دارد که برای دندان درد، شل شدن و عفونت دندان کاربرد دارند و همچنین نمونه‌هایی از بیماری‌های دندان و درمان دندان درد، در آن‌ها یافت می‌شود. علاوه به این‌ها در قرن 18 قبل از میلاد، در بخشی از قوانین حمورابی به کشیدن دندان به‌عنوان مجازات مجرم اشاره شده است. باید افزود بررسی‌هایی که در مصر باستان، یونان و روم به‌عمل‌آمده، مشخص کرده که نوعی پروتز دندانی در باقی‌مانده‌ی اجساد وجود دارد. هرچند ممکن است که انگیزه‌ی این کار زیبایی جسد بعد از مرگ بوده باشد.

دانشمندان یونان باستان؛ بقراط و ارسطو در مورد دندانپزشکی نوشته‌اند، از جمله‌ی نوشته‌هایشان می‌توان به مفاهیم و موضوعاتی همچون الگوی رویش دندان، درمان دندان‌های پوسیده و بیماری‌های لثه، استخراج دندان با استفاده از انبر و نکته‌ی جالب؛ استفاده از سیم برای ایجاد ثبات دندان شل و فک شکسته اشاره کرد. بسیاری معتقدند استفاده از لوازم و ابزارآلات در دندانپزشکی به تمدن اتروسک؛ 700 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. "حسی رع"، در مصر باستان را نخستین دندانپزشک آن ناحیه می‌دانند زیرا موفق شد که با سیم طلا دندان‌ها را در محل خود محکم قرار داده و قابل‌استفاده کند. نمی‌توان از تاریخ و پیشرفت‌های تاریخی سخن راند و نامی از روم به میان نیاورد؛ آلوس کورنلیوس سلسوس دانشمندی است که نوشته‌هایی راجع به علم پزشکی از خود به‌جای گذاشته است. پرداختن به بیماری‌های دهان و دندان، روش‌های درمان و استفاده از مواد مخدر برای تسکین درد موضوع مطالبی است که او به رشته‌ی تحریر درآورده است. اولین بار در یک متن پزشکی چینی به آمالگام دندانی (ماده‌ای سیاه یا نقره‌ای که دندان را با آن پر می‌کنند) اشاره شده است. این اتفاق برای آلمان‌ها در 1528 رخ‌داده است.

به‌طور تاریخی به دلایل زیادی بیرون کشیدن دندان انجام می‌گرفته است. گویی ذهنیتی وجود داشته که باعث علمِ به تأثیرگذاری دندان خراب و دهان عفونی در سلامت عمومی بدن می‌شده است. در تمام قرون وسطی و قرن 19 میلادی، دندانپزشکی شاخه‌ای مجزا به حساب نمی‌آمد و توسط آرایشگران و یا پزشکان عمومی انجام می‌گرفت؛ اما باید توجه داشت آرایشگران اغلب فقط توانایی خارج کردن دندان عفونی را داشتند و برای دریافت خدمات پیشرفته‌تر مراجعه به پزشک و متخصص ضروری بوده است.

اولین کتابی که به‌طور تخصصی و کامل به دندانپزشکی اختصاص داده‌شده است Artzney Buchlein نام دارد و در سال 1530 نگاشته شده. همچنین اولین کتابی که به زبان انگلیسی به این شاخه از علم پزشکی پرداخته در سال 1865 توسط چارلز آلن با عنوان "عملکرد دندان" منتشر گردیده است.

در انگلستان تا سال 1859 میلادی هیچ‌گونه نظارتی بر افرادی که به ارائه خدمات دندانپزشکی می‌پرداختند وجود نداشت و این امر در سال 1921 محقق گشت. از آن سال به بعد تنها با اخذ مدرک رسمی و معتبر به‌عنوان یک متخصص در این امر اجازه‌ی فعالیت صادر می‌شد. کمیسیون سلطنتی خدمات بهداشت ملی بریتانیا در سال 1979 گزارش داد که تعداد دندانپزشکان در این سال به دو برابر چیزی که در سال 1921 بوده، رسیده است.

دندانپزشکی مدرن

بین سال‌های 1650 و 1800 بود که دندانپزشکی دوره تحول و یا به عبارتی گذار به مدرنیته و عصر جدید خود را می‌پیمود. خالی از لطف نیست که به نامه‌ی توماس بروان، پزشک انگلیسی (1656-1690) که به دوستی نوشته توجه کنیم، البته باید توجه داشت که لحن این نامه طنزگونه است:

مومیایی‌های مصری که تابه‌حال دیده‌ام؛ همه با دهانی باز و درحالی‌که خمیازه بوده‌اند. درنتیجه دیدن دندان‌هایشان کار دشواری نبود؛ اما نکته اینجاست که در دهانشان هیچ دندان خراب یا پوسیده‌ای یافت نمی‌شد.

جراح فرانسوی "پیر فاچارد" را باید "پدر دندانپزشکی نوین" نامید. این جراح حاذق و کارکشته در اواخر قرن 17 و اوایل قرن 18 علی‌رغم کمبود وسایل و تکنولوژی پیشرفته موفق به کسب دستاوردهایی شگفت‌آور در حوزه‌ی جراحی دندان شد. به‌طور دقیق‌تر باید گفت که او ابایی از تقلید و یادگیری از آرایشگران، طلاسازها و حتی ساعت‌سازها نداشت. فاچارد به کار و ابزارآلات این سه قشر نگاه می‌کرد و ابزارهای موردنیاز خود را با توجه و الهام گیری از آن‌ها می‌ساخت. به‌طور دقیق‌تر باید گفت که پر کردن دندان راهی بود که پیر فاچارد فرانسوی برای حل مشکل پوسیدگی دندان ارائه داد. علاوه بر این او دریافت که شکر در دهان تولید اسیدهایی می‌کند و درنتیجه باعث پوسیدگی این عضو می‌شود. همچنین از دیگر یافته‌های او می‌توان به معرفی مشکلاتی که دندان پوسیده در لثه ایجاد می‌کند اشاره کرد.

فاچارد از پیشگامان پروتز دندان هم به شمار می‌آید. او برای اولین بار راه‌های علمی فراوانی را برای جایگزینی دندان از بین رفته و پر کردن جایش با شیئی دیگر امتحان کرد. استخوان و آج شکل داده‌شده از ابتدایی‌ترین پیشنهادت او در این حوزه بودند. او را باید به‌نوعی مخترع و پایه‌گذار شاخه‌ی تخصصی ارتودنسی هم دانست. در ابتدا اگرچه او از نوعی قالب طلایی برای فرم دادن و قرار دادن دندان‌ها در جای خود استفاده کرد اما مهم‌تر از این کشف، او بود که پرده از رفتار دندان برداشت و روشن ساخت که می‌توان آن را به محل صحیح خودش هدایت کرد.

پس از اقدامات و تألیفات فاچارد؛ پیشرفت‌های دندانپزشکی سرعت گرفتند. به‌عنوان مثال "جان‌هانتر"، جراح انگلیسی دو کتاب در این حوزه منتشر کرد؛ تاریخ طبیعی دندان (1771) و رساله‌ی بیماری‌های دندان (1778) نام این دو کتاب مهم و تأثیرگذار هستند. در سال 1763 همکاری او با یکی از مجرب‌ترین دندانپزشکان لندن به نام "جیمز اسپنس" آغاز شد. در این فرصت؛ جان‌هاتر به بررسی احتمال "پیوند دندان" از یک شخص به دیگری کار می‌کرد. او دریافت شانس پیوند دندان افزایش می‌یابد اگر دندان انتقالی تازه و هم اندازه‌ی محلی باشد که قرار است در آن قرار بگیرد. این یافته‌ها امروزه در پیوندهای داخلی موردتوجه و کاربرد هستند. اگرچه او موفق به این کار نشد اما یافته‌های ارزشمند او همان‌طور که ذکر شد تا به امروز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تحول عظیم علم دندانپزشکی را به‌طور خاص باید محصول قرن 19 میلادی دانست. در این قرن دندانپزشکی از یک تجارت تغییر شکل داد و در قامت یک حرفه‌ی تخصصی عرض اندام کرد. قرن 19 را همچنین باید قرن وضع قوانینی منحصربه‌فرد علم دندانپزشکی و قرار گرفتن این حوزه زیر نظر دولت‌ها خواند.

اولویت بیماران

سرویس سلامت همگانی (تأمین اجتماعی) انگلستان یا UK NHS اولویت‌های درمانی را در اختیار بیمارانی با ناهنجاری‌های مادرزادی؛ افرادی که از ترومای دهانی رنج می‌برند و همچنین آن‌ها که در معرض سرطان سر و گردن هستند قرار می‌دهد. خدمات دندانپزشکی در این کشور با رویکردی همه جانبه با همکاری تیم‌های متخصص در بیمارستان‌های مختلف به ارائه خدمات ارتودنسی، جراحی فک و صورت می‌پردازند. از دیگر بیماران دارای اولویت بایستی به آن‌ها که از عفونت دهان رنج می‌برند و افرادی که در اثر مصرف سیگار و تنباکو دچار مشکلات عفونی شده‌اند اشاره کرد.

---

توجه شود که عبارت دقیق و معادل scaling and root planning پُژَک دندان بوده است ولی به این علت که مرسوم نبوده به طور کلی "جرم گیری" ترجمه شده است.

توجه شود که در فارسی معادلی برای Forensic odontology آورده نشده است و ترکیب جرم شناسانه بازگردان تحت الفظی عبارت انگلیسی است.

Oral biology  معادلی در فارسی نداشته و به صورت تحت الفظی زیست شناسی دهان ترجمه شده است.

 

ضایعات آهن

ضایعات

ضایعات؛ موادی بازیافت پذیر هستند که رها شده‌اند. اتومبیل‌ها، صنایع ساختمانی و مواد دور ریخته شده؛ همه و همه بخش‌هایی قابل بازیافت دارند. برخلاف زباله‌ها، ضایعات ارزش پولی قابل توجهی دارند. به ویژه ضایعات فلزی و ضایعات آهن.

​

فرآیند

ضایعات آهن و فلزی علاوه بر محیط‌های صنعتی؛ در نواحی مسکونی هم یافت می‌شوند؛ و معمولاً بازیافتی‌ها با اطلاعیه‌ای که عنوان می‌کند قصد جمع‌آوری آهن قراضه و به درد نخور را دارند؛ دست به جمع‌آوری ضایعات آهن و فلزی می‌زنند. ضایعات اغلب پس از جمع‌آوری در یک «محیط باز حیاط مانند»؛ انبار می‌شوند. این حیاط ها که می‌توان آن‌ها را «انبارهای ضایعات» نامید، بسته به محل، ممکن است قبل از فرآیند بازیافت به افراد علاقه‌مند اجازه‌ی خرید قطعات مورد نیازشان را بدهد. به این معنی که شاید در میان قطعات انبار شده، چیزی وجود داشته باشد که به کار آید. البته این امر در مورد انبارهای بزرگ و با ظرفیت بالا بسیار کم دیده می‌شود. همچنین لازم است ذکر شود که فروش ضایعات آهن و غیر آهنی بر اساس کیلو (وزن) صورت می‌گیرد اما عملکرد قطعه (مثلاً اگر موتور ماشین باشد) در قیمت تأثیر می‌گذارد. باید افزود به این علت که حجم ضایعات آهن قراضه ها در انبارها بسیار بالاست و احتمال حادثه در اثر کند و کاو وجود دارد؛ معمولاً انبارهایی که اجازه‌ی ورود افراد را می‌دهند در ابتدا تعهدی دریافت می‌کنند و مسئولیت هرگونه حادثه را به مشتری (شخصی که می‌خواهد انبار را بگردد و شی‌ء مورد نظرش را بیابد) واگذار می‌کنند. برخلاف «انبارهای ضایعات»؛ «انبارهای آهن قراضه» همه چیز را بر اساس وزن می‌فروشند. برای یک انبار آهن قراضه، ارزش هر قطعه، چیزی است که کوره‌ی ذوب برای آن می‌پردازد، نه عملکرد آن. در نتیجه به‌طور معمول اگر یک انبار ضایعات نتواند قطعه‌ای را بالاتر از قیمت آهن موجود در آن (به علت کارکردش) بفروشد آن را به انبار آهن قراضه منتقل می‌کند تا قطعه را به قیمت وزنش بفروشد. اگر قطعه‌ای متشکل از فلزاتی گوناگون باشد می‌توان آن را ارزان‌تر خریداری کرد؛ زیرا مدیران یک انبار دوست ندارند کارگرانشان را به جدا کردن فلزات مختلف یک قطعه بگمارند.

منابع

قیمت ضایعات آهن بسته به مکان و زمان بسیار متغیر است. قیمت معمولاً به‌طور مستقیم و از طریق مذاکره بین خریدار و فروشنده و به‌طور غیرمستقیم به وسیله‌ی اینترنت تنظیم می‌شود. قیمتی که در وب‌سایت‌ها دیده می‌شود لزوماً قیمت بازار و انبارهای ضایعات آهن و آهن قراضه نیست (قیمت بازار با قیمت تخمین زده‌ شده تفاوت دارد). علت این امر عدم به‌روزرسانی مداوم وب‌سایت‌ها است. در ایالات متحده امریکا تعداد انگشت‌شماری از نشریات مثل American Metal Market نرخ ضایعات آهن و فلزی را منتشر می‌کنند. سایرر نشریات غیر آمریکایی مثل The Steel Index هم قیمت‌های خود را بر اساس بازار امریکا تنظیم می‌کنند. علت این امر این است که درر سال‌های اخیر، قیمت ضایعات آهن و آهن قراضه در بازارهای جهانی نقشی مهم بازی می‌کند. جدا کردن ضایعات آهن و فلزی، از غیر فلزات امری مهم در به دست آوردن درآمد بیشتر است. به این منظور از آهن‌رباهای بزرگ برای جداسازی استفاده می‌شود. زمانی که فلزی به آهن‌ربا بچسبد، یا آهن است و یا فولاد؛ اگرچه قیمت فلزات غیر آهنی کمتر از فلزات آهنی است اما حجم بازیافت آن‌ها بسیار بیشتر است؛ و باقی مانده ها فلزات غیر آهنی مثل مس، آلومینیوم و برنج هستند. پر واضح است که این فلزات قیمتی بالاتر از آهن و فولاد دارند اما باید توجه داشت که در حجمی کمتر میان بازیافتی‌ها وجود دارند. همچنین نوسان قیمت فلزات غیر آهنی بسیار زیاد است و بازیافت کنندگان باید قیمت‌های روز را بررسی کنند.

مخاطرات

در صنعت ضایعات فلزی، مخاطرات فراوانی وجود دارد. این امر به علت امکان وجود فلزات با خواص رادیواکتیو است که می‌تواند منجر به مرگ، صدمه و آسیب‌های محیط‌زیستی شود. دو حادثه یک در هند ودیگری در برزیل شاهد این مدعا هستند. مواد سمی مانند آزبست یا موادی مانند بریلیوم، کادمیوم و جیوه می‌توانند برای کارکنان و محیطی که در آن قرار دارند خطرات بی‌شماری ایجاد کنند. علاوه بر این بسیاری از وسایل موجود در انبارهای ضایعات خطرناک هستند. این وسایل غول‌پیکر در ابعادی وسیع و با نیروی بالا در صورت بی‌دقتی و اشتباهات انسانی و غیره می‌توانند زمینه‌ساز حوادث باشند.

مزایای بازیافت

طبق گفته‌های «آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات متحده آمریکا» بازیافت؛ می‌تواند اثرات شگفت‌انگیزی در سلامت محیط‌زیست بگذارد. استفاده از بازیافت آهن به جای آهن خام می‌تواند نتایج زیر را به همراه داشته باشد:

• صرفه‌جویی 70 درصدی در انرژی؛
• صرفه‌جویی90 درصدی در استفاده از مواد خام؛
• 86 درصد آلودگیِ کمترِ هوا؛
• 40 درصد صرفه‌جویی در مصرف منابع آبی؛
• 76 درصد کاهش آلودگیِ منابع آب؛
• 97 درصد صرفه‌جویی در استفاده از منابع.

هر تن فولاد؛ که از آهن قراضه بازیافت می‌شود می‌تواند:

• 1115 کیلوگرم در مصرف آهن صرفه‌جویی کند؛
• 625 کیلوگرم زغال سنگ صرفه‌جویی کند و
• 53 کیلوگرم سنگ آهک حفظ شود.

این ارقام برای سایر فلزات (فلزات غیر آهنی) به شرح زیر است:

• 95 درصد صرفه‌جویی آلومینیوم؛
• 85 درصد صرفه‌جویی مس؛
• 65 درصد صرفه‌جویی سرب؛
• 60 درصد صرفه‌جویی روی.

صنعت بازیافت فلزات

صنعت بازیافت فلزات، طیف وسیعی از فلزات را در بر می‌گیرند. این فلزات شامل آهن (ISS)، سرب، آلومینیوم، مس، فولاد ضد زنگ و روی است. به طور کلی دو دسته فلز وجود دارند. فلزات آهنی و فلزات غیر آهنی. واضح است که فلز حاوی آهن، آهنی و فاقد آهن؛ غیر آهنی نامیده می‌شوند.

• متداول‌ترین فلزات غیر آهنی عبارت‌اند از مس، برنج، آلومینیوم، روی، منیزیم، قلع، نیکل و سرب همچنین می‌توان برای فلزات آهنی؛ فلزات گران‌بها را مثال زد.
• فلزات گران‌بها مثل طلا، نقره و مشتقات پلاتین می‌باشند.
• فلزات آهنی دیگر می‌توانند حاوی عناصر نادری مثل کبالت، جیوه، تیتانیوم، تنگستن، آرسنیک، بریلیوم، بیسموت، سریم، کادمیوم، نیوبیم، ایندیم، گالیم، ژرمانیوم، لیتیوم، سلنیوم، تانتالم، تلوریوم، وانادیم و زیرکونیوم. باشند. برخی از این فلزات دارای خصوصیات رادیواکتیو هستند. این خصیصه‌ی رادیواکتیوی ممکن است به‌طور طبیعی یا مصنوعی ایجاد شده باشد. اقدامات هسته‌ای، پزشکی و تحقیقاتی می‌تواند منجر به ایجاد خاصیت رادیواکتیوی در فلزات شود.

دستورالعمل و آیین‌نامه‌ی OSHA برای کنترل ایمنی در روند بازیافت؛ بایستی رعایت شود.

منافع اقتصادی بازیافت فلزات

چیزی که بسیاری از مردم نمی‌دانند این است که بسیاری از ضایعات آهن و فلزی در گوشه گوشه‌ی کشور، می‌تواند نقداً خریداری شود. پس به این «حرکت سبز» بپیوندید. فلزات موجود در صنایع ساختمانی، صنعتی و غیره را می‌توان در اختیار انبارهای بازیافت ضایعات قرار داد و پول نقد دریافت کرد. در کنار صاحبان صنایع که حجم وسیعی از ضایعات فلز را در اختیار دارند، بی‌خانمانان (معادل نمکی‌ها در ایران) می‌توانند آهن‌آلاتی که می‌یابند را به این مکان‌ها ببرند و بفروشند.

کاربردهای ضایعات آهن یا آهن قراضه

بازیافت ضایعات آهن یا آهن قراضه، کاربرد اقتصادی و محیط‌زیستی دارد.

 عبارت اقتصاد چرخشی بیان می‌کند که همه‌ی چیزها و ابزارهای تولیدشده باید به نحوی ساخته شوند که دوباره بتوانند به حالت بی‌مصرف درآیند و سپس بازیافت و تولید شوند و به شکل یک محصول نهایی درآیند. ضایعات آهن یکی از ماده‌هایی است که می‌توانند دوباره به شکلی جدید قابل استفاده باشد.

کاربردهای صنعتی

آهن قراضه یا ضایعات آلومینیوم در صنعت ساخت‌وساز به‌خصوص پروژه‌های جاده‌سازی و پل‌سازی بسیار استفاده می‌شوند؛ در صنعت حمل‌ونقل نیز می‌تواند در تولید خودرو، هواپیما و اشکال دیگر حمل‌ونقل استفاده شود. کاربرد جدید دیگر آن‌ها نیز سم‌زدایی آب‌های دفعی و هرز آب‌های صنعتی است. ضایعات آهن و دیگر فلزات، در تولید ظرف‌ها توسط شرکت‌های مختلف و کمپانی‌ها نیز به کار می‌آیند. بسیاری از ابزارها و لوازم معمول نیز از ضایعاتی فلزی مانند آلومینیوم ساخته می‌شوند.

این نوع استفاده از ضایعات فلز به محیط‌زیست کمک کرده تا دیگر نیاز و الزامی برای حفر و استخراج منابع طبیعی کمیاب نباشد. همچنین در تولید موارد بالا استفاده از ضایعات آهن و دیگر فلزات بسیار مقرون به‌صرفه‌تر است.

محصولات فلزی جدیدتر و سخت‌تر

ضایعات بازیافتی فولاد می‌تواند در یک فرایند (فراینده کوره‌ی قوس الکتریکی) با استفاده از قوس الکتریکی در کوره تبدیل به ابزارهایی باکیفیت شود؛ فولاد ضد خش هم می‌تواند این‌گونه تولید شود. در این فرایند از حرارت و انفجار و سروصدای زیادی استفاده می‌شود. ضایعات مس می‌توانند از طریق این فرایندها به شکل محصولات مختلف درآیند. ضایعات آلومینیوم در دمای خیلی پایین‌تری نسبت به آلومینیوم خالص ذوب می‌شود پس برای آلومینیوم این فرایند به انرژی خیلی کمتری نیازمند است.

این قضیه عموماً برای همه‌ی فلزات بازیافتی صدق می‌کند که نه تنها انرژی بیشتری ذخیره می‌شود بلکه انتشار دی اکسید کربن نیز کمتر می‌شود؛ درنتیجه محیط‌زیست حفظ می‌شود و در فرایند تولید، صرفه‌جویی اقتصادی بیشتری حاصل می‌شود و در نهایت محصول به دست مشتری می‌رسد.

ابزارهای خانگی

ابزارهای فلزی اغلب از فلزات بازیافتی ایجاد می‌شوند و می‌توانند زیبا و مطبوع و بادوام باشند. صندلی‌ها، میزها، نیمکت‌ها و لامپ‌ها تنها برخی از این ابزارهایند که از ضایعات آهن و آهن قراضه و دیگر فلزات ساخته می‌شوند.

کاربردهای هنری

برخی ز افراد با دیدن کپه و تجمعی از ضایعات آهن به فکر انجام کارهای هنری با آن‌ها می‌افتند. در ساختن مجسمه‌های هنری از این ضایعات فلزی بسیار استفاده می‌شود. حتی کسانی که حرفه‌ای و ماهر نیستند هم از خلاقیت‌های خود برای انجام کارهای هنری بهره برده‌اند و از نمایش کارهای هنری ساخته‌شده از این ضایعات فلزی روی دیوارهای منزل خود احساس شعف و غرور می‌کنند. دکورهای ساخته‌شده از فلز هم به‌نوبه‌ی خود سبکی غریزی در این هنر محسوب می‌شود.

کمک به حفظ محیط‌زیست

علاوه بر کاربردهای گفته‌شده در بالا اشاره به میزان این صرفه‌جویی اقتصادی برای محیط‌زیست هم حائز اهمیت است. استفاده کردن از فولاد بازیافتی باعث کاهش 86 درصدی در آلودگی هوا می‌شود؛ کاهش استفاده از آب 40 درصد و کاهش آلودگی آب هم 76 درصد گزارش شده است. این نوع فلزات بازیافتی در کل اندازه و وسعت محل‌های دفن زباله را نیز کاهش می‌دهد. همچنان که صنعت بازیافت فلز به رشد خود ادامه می‌دهد مطمئناً در آینده کاربردهای بیشتری هم برای این صنعت پیدا می‌شود. بازیافت عملی هوشمندانه است.

فرایند بازیافت فلز:

ضایعات آهن و فلزی به‌صورت عمده و حاضر در بریتانیا وجود دارد. تعداد زیادی از کارخانه‌ها و واحدهای مسکونی آهن قراضه درون زباله‌های عمومی و معمول خودشان تولید می‌کنند. فرایند بازیافت فلزات بدون شک بخش مهمی از حفاظت و نگهداری محیط‌زیست را شامل می‌شود. بازیافت و استفاده‌ی دوباره از فلزات یکی از راه‌های ایده آل سروکار داشتن با این نوع زباله‌ها است. یکی از مزیت‌های بازیافت ضایعات آهن و فلزی به این روش این است که فلز خصوصیات فیزیکی خودش را حتی پس از چند بار استفاده حفظ می‌کند. خودروهای امروز در حقیقت زباله‌های آینده را تشکیل می‌دهند که در نهایت ممکن است به همان شکل بماند یا به شکل دوچرخه در آید. بسیاری از کارخانه‌ها از این فلزات بازیافتی در تولیداتشان استفاده می‌کنند.

رها کردن یا ریختن ضایعات آهن و فلزات در مکان‌های دفن زباله برای محیط‌زیست و محیط اطراف خطرناک است و با آلوده کردن خاک و پوسیدن و از بین رفتن خود ممکن است ریسک و تهدید مهمی برای محیط‌زیست باشد. خیلی از وسایل روزمره از خودرو گرفته تا ماشین لباسشویی وقتی عمر مفیدشان تمام می‌شود تبدیل به آهن قراضه و ضایعات فلزی می‌شوند؛ لیست این موارد خیلی طولانی و زیاد است و خیلی بیهوده به نظر می‌رسد که فقط آن‌ها را به‌عنوان زباله دور بیندازیم زیرا آن‌ها ارزشمند هستند؛ ارزشی نقدی.

خیلی از کمپانی‌ها و شرکت‌ها و حتی افراد از جمع‌آوری، جداسازی، طبقه‌بندی و بازیافت آهن قراضه ها پول در می‌آورند و این راه معیشتشان است. این پاره فلزات که وارد کارخانه‌های بازیافت می‌شوند به 2 گروه عمده تقسیم و تعمیم داده می‌شوند: آهنی و غیر آهنی

فلزات آهنی شامل چیزهایی مانند آهن، فولاد یا قوطی‌های کنسرو هستند و غیر آهنی‌ها شامل مس، سرب، آلومینیوم و سایرین هستند. به‌عنوان یک اصل فلزات آهنی به آهنربا جذب می‌شوند و فلزات غیر آهنی نمی‌شوند. این فلزات غیر آهنی هستند که معمولاً ارزش بیشتری در فرایند بازیافت دارند.

پس از جمع‌آوری و جداسازی ضایعات فلزی چه از طریق مکان‌های جمع‌آوری چه از طریق کمپانی‌های خریدار ضایعات، آن‌ها سرانجام به‌صورت انبوه و توده در کارخانه‌ی بازیافت در می‌آیند. جداسازی و طبقه‌بندی ضایعات فلزی نسبتاً آسان است. می‌توان از آهنربا هم برای جداسازی آن‌ها استفاده کرد؛ این اصل (جذب فلزات آهنی به آهنربا) در همه‌ی فرایند بازیافت استفاده می‌شود. در کارخانه‌ی بازیافت، انبوه این ضایعات فلزی از خودروها و ابزارهای خانگی تشکیل شده‌اند.

به‌محض این‌که این ضایعات توسط کامیون به کارخانه برسند، فرایند بازیافت آغاز می‌شود. از یک بولدوزر و یک جرثقیل برای بررسی و چک کردن ضایعات استفاده می‌شود.

مواردی هم هستند که ممکن است قابل فرآوری و بازیافت در هم‌چین کارخانه‌ای نباشند! مانند تانک پروپان، شیشه و آهن سنگین. جداسازی ماده‌های مختلف از هم ممکن است کار مشقت‌بار یا سریعی باشد.

عوامل انسانی و متصدیان این کار از آهنربا و ابزارهای گرفتن فلزات استفاده می‌کنند و آن‌ها را از توده‌ای به توده‌ی دیگر منتقل می‌کنند تا جداسازی و طبقه‌بندی کنند. یک بازرس هم از پایین ضایعات فلزی را قبل از جداسازی به‌صورت چشمی بررسی می‌کند و می‌بیند؛ دلیل این کار کاهش ریسک و خطرات کار و جلوگیری از آسیب زدن به ضایعات فلزی‌ است که از زباله‌های غیرقابل بازیافت دیگر جدا هستند.

فرایند بازیافت: ضایعات فلزی شامل ضایعات خودروها روی تسمه‌نقاله قرار داده می‌شوند و بلند می‌شود تا به دستگاه ریزانندِ منتقل شود؛ برای این کار از یک استوانه استفاده می‌کنند. تسمه‌نقاله به وزن ضایعات فلزی حساس است؛ اگر این ضایعات خیلی سنگین باشد مدتی طول می‌کشد تا روی تسمه‌نقاله قرار گیرند. دستگاه ریزانندِ مقدار زیادی از این ضایعات را می‌گیرد. یک بازرس هم هرروز وضعیت آن را بررسی می‌کند تا مطمئن شود آسیبی به آن ضایعات نمی‌رسد. اگرچه دستگاه ریزانندِ بسیار بزرگ و محکم است اما امکان آسیب دیدن توسط برخی از چیزهای غیرفلزی را دارد.

ضایعات فلزی واردشده به این ماشین‌آلات طی فرایندهایی به تکه‌های بزرگ و کوچک تقسیم می‌شوند که درنتیجه ترکیبی از مواد فلزی و ضایعات دیگر به دست می‌آید. این تکه‌های بزرگ و کوچک با استفاده از یک استوانه‌ی مغناطیسی از هم جدا و طبقه‌بندی می‌شوند. تکه‌های فولاد به آهنربا می‌چسبند درحالی‌که سایر ضایعات از آن می‌گذرند و سرانجام به تسمه‌نقاله‌ی دیگری می‌رسد. تکه‌های فولاد ارزشمندند و آزادی و تحرک بیشتری نسبت به ضایعات آلاینده‌ی دیگر دارند بنابراین ضروری است که هر ماده که به آن چسبیده حذف شود. پس از یک‌بار انجام این کار، این فولاد به مشتری‌های مخصوص خودش می‌رسد.

باقی‌مانده‌ی ضایعات فلزی تسمه‌نقاله باید جداسازی شوند تا فلزات غیر آهنی دیگری را که با ضایعات دیگر ترکیب‌شده‌اند جذب کنند. این سازوکار فلزات غیر آهنی ارزشمند را با استفاده از آهنربا جداسازی می‌کند تا یک نیروی دفع قوی ایجاد کند. فلزات جمع شده در این فرایند شامل مس و برنج در میان فلزات دیگر هستند. معمولاً این مرحله دوباره تکرار می‌شود تا اطمینان حاصل شود که ضایعات مهم از دست نروند.

یک بازرس توده‌ی ضایعات را دوباره بررسی می‌کند تا تائید کند که فلزات مفید از بین نروند.

بازیافت ضایعات فلزی راه مناسبی برای به دست آوردن منابع تجدید پذیر لازم برای صنایع است. جمع‌آوری و بازیافت خرده فلزات برای افرادی که این کار را می‌کنند بسیار سودآوراست. فلز یک کالای جهانی است که همیشه برای آن تقاضا وجود دارد. کشورهای درحال‌توسعه مانند چین و هند مقدار زیادی از این ضایعات را خریداری می‌کنند و این عرضه و تقاضا است که آن را ارزشمند می‌کند.

---

بازیافتی‌ها: منظور افراد یا شرکت هایی هستند که به محله ها و غیره می روند تا مواد بازیافتی خریداری کنند (SCRAPPER)

«محیط باز حیاط مانند»: در انگلیسی a wrecking yard , a scrapyard, junkyard, or breaker's yard

«انبارهای آهن قراضه»: wrecking yard انبار ضایعات (چه آهن قراضه چه ماشین و درب و پنجره) و scrapyard انبار آهن قراضه ترجمه  شده است.

ضایعات آهن

ضایعات

ضایعات؛ موادی بازیافت پذیر هستند که رها شده‌اند. اتومبیل‌ها، صنایع ساختمانی و مواد دور ریخته شده؛ همه و همه بخش‌هایی قابل بازیافت دارند. برخلاف زباله‌ها، ضایعات ارزش پولی قابل توجهی دارند. به ویژه ضایعات فلزی و ضایعات آهن.

فرآیند

ضایعات آهن و فلزی علاوه بر محیط‌های صنعتی؛ در نواحی مسکونی هم یافت می‌شوند؛ و معمولاً بازیافتی‌ها با اطلاعیه‌ای که عنوان می‌کند قصد جمع‌آوری آهن قراضه و به درد نخور را دارند؛ دست به جمع‌آوری ضایعات آهن و فلزی می‌زنند.

ضایعات اغلب پس از جمع‌آوری در یک «محیط باز حیاط مانند»؛ انبار می‌شوند. این حیاط ها که می‌توان آن‌ها را «انبارهای ضایعات» نامید، بسته به محل، ممکن است قبل از فرآیند بازیافت به افراد علاقه‌مند اجازه‌ی خرید قطعات مورد نیازشان را بدهد. به این معنی که شاید در میان قطعات انبار شده، چیزی وجود داشته باشد که به کار آید. البته این امر در مورد انبارهای بزرگ و با ظرفیت بالا بسیار کم دیده می‌شود. همچنین لازم است ذکر شود که فروش ضایعات آهن و غیر آهنی بر اساس کیلو (وزن) صورت می‌گیرد اما عملکرد قطعه (مثلاً اگر موتور ماشین باشد) در قیمت تأثیر می‌گذارد. باید افزود به این علت که حجم ضایعات آهن قراضه ها در انبارها بسیار بالاست و احتمال حادثه در اثر کند و کاو وجود دارد؛ معمولاً انبارهایی که اجازه‌ی ورود افراد را می‌دهند در ابتدا تعهدی دریافت می‌کنند و مسئولیت هرگونه حادثه را به مشتری (شخصی که می‌خواهد انبار را بگردد و شی‌ء مورد نظرش را بیابد) واگذار می‌کنند.

برخلاف «انبارهای ضایعات»؛ «انبارهای آهن قراضه» همه چیز را بر اساس وزن می‌فروشند. برای یک انبار آهن قراضه، ارزش هر قطعه، چیزی است که کوره‌ی ذوب برای آن می‌پردازد، نه عملکرد آن. در نتیجه به‌طور معمول اگر یک انبار ضایعات نتواند قطعه‌ای را بالاتر از قیمت آهن موجود در آن (به علت کارکردش) بفروشد آن را به انبار آهن قراضه منتقل می‌کند تا قطعه را به قیمت وزنش بفروشد. اگر قطعه‌ای متشکل از فلزاتی گوناگون باشد می‌توان آن را ارزان‌تر خریداری کرد؛ زیرا مدیران یک انبار دوست ندارند کارگرانشان را به جدا کردن فلزات مختلف یک قطعه بگمارند.

منابع

قیمت ضایعات آهن بسته به مکان و زمان بسیار متغیر است. قیمت معمولاً به‌طور مستقیم و از طریق مذاکره بین خریدار و فروشنده و به‌طور غیرمستقیم به وسیله‌ی اینترنت تنظیم می‌شود. قیمتی که در وب‌سایت‌ها دیده می‌شود لزوماً قیمت بازار و انبارهای ضایعات آهن و آهن قراضه نیست (قیمت بازار با قیمت تخمین زده‌ شده تفاوت دارد). علت این امر عدم به‌روزرسانی مداوم وب‌سایت‌ها است.

در ایالات متحده امریکا تعداد انگشت‌شماری از نشریات مثل American Metal Market نرخ ضایعات آهن و فلزی را منتشر می‌کنند. سایر نشریات غیر آمریکایی مثل The Steel Index هم قیمت‌های خود را بر اساس بازار امریکا تنظیم می‌کنند. علت این امر این است که در سال‌های اخیر، قیمت ضایعات آهن و آهن قراضه در بازارهای جهانی نقشی مهم بازی می‌کند.

جدا کردن ضایعات آهن و فلزی، از غیر فلزات امری مهم در به دست آوردن درآمد بیشتر است. به این منظور از آهن‌رباهای بزرگ برای جداسازی استفاده می‌شود. زمانی که فلزی به آهن‌ربا بچسبد، یا آهن است و یا فولاد؛ اگرچه قیمت فلزات غیر آهنی کمتر از فلزات آهنی است اما حجم بازیافت آن‌ها بسیار بیشتر است؛ و باقی مانده ها فلزات غیر آهنی مثل مس، آلومینیوم و برنج هستند. پر واضح است که این فلزات قیمتی بالاتر از آهن و فولاد دارند اما باید توجه داشت که در حجمی کمتر میان بازیافتی‌ها وجود دارند. همچنین نوسان قیمت فلزات غیر آهنی بسیار زیاد است و بازیافت کنندگان باید قیمت‌های روز را بررسی کنند.

مخاطرات

در صنعت ضایعات فلزی، مخاطرات فراوانی وجود دارد. این امر به علت امکان وجود فلزات با خواص رادیواکتیو است که می‌تواند منجر به مرگ، صدمه و آسیب‌های محیط‌زیستی شود. دو حادثه یک در هند ودیگری در برزیل شاهد این مدعا هستند. مواد سمی مانند آزبست یا موادی مانند بریلیوم، کادمیوم و جیوه می‌توانند برای کارکنان و محیطی که در آن قرار دارند خطرات بی‌شماری ایجاد کنند.

علاوه بر این بسیاری از وسایل موجود در انبارهای ضایعات خطرناک هستند. این وسایل غول‌پیکر در ابعادی وسیع و با نیروی بالا در صورت بی‌دقتی و اشتباهات انسانی و غیره می‌توانند زمینه‌ساز حوادث باشند.

مزایای بازیافت

طبق گفته‌های «آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات متحده آمریکا» بازیافت؛ می‌تواند اثرات شگفت‌انگیزی در سلامت محیط‌زیست بگذارد. استفاده از بازیافت آهن به جای آهن خام می‌تواند نتایج زیر را به همراه داشته باشد:

• صرفه‌جویی 70 درصدی در انرژی؛
• صرفه‌جویی90 درصدی در استفاده از مواد خام؛
• 86 درصد آلودگیِ کمترِ هوا؛
• 40 درصد صرفه‌جویی در مصرف منابع آبی؛
• 76 درصد کاهش آلودگیِ منابع آب؛
• 97 درصد صرفه‌جویی در استفاده از منابع.

هر تن فولاد؛ که از آهن قراضه بازیافت می‌شود می‌تواند:

• 1115 کیلوگرم در مصرف آهن صرفه‌جویی کند؛
• 625 کیلوگرم زغال سنگ صرفه‌جویی کند و
• 53 کیلوگرم سنگ آهک حفظ شود.

این ارقام برای سایر فلزات (فلزات غیر آهنی) به شرح زیر است:

• 95 درصد صرفه‌جویی آلومینیوم؛
• 85 درصد صرفه‌جویی مس؛
• 65 درصد صرفه‌جویی سرب؛
• 60 درصد صرفه‌جویی روی.

صنعت بازیافت فلزات

صنعت بازیافت فلزات، طیف وسیعی از فلزات را در بر می‌گیرند. این فلزات شامل آهن (ISS)، سرب، آلومینیوم، مس، فولاد ضد زنگ و روی است. به طور کلی دو دسته فلز وجود دارند. فلزات آهنی و فلزات غیر آهنی. واضح است که فلز حاوی آهن، آهنی و فاقد آهن؛ غیر آهنی نامیده می‌شوند.

• متداول‌ترین فلزات غیر آهنی عبارت‌اند از مس، برنج، آلومینیوم، روی، منیزیم، قلع، نیکل و سرب همچنین می‌توان برای فلزات آهنی؛ فلزات گران‌بها را مثال زد.
• فلزات گران‌بها مثل طلا، نقره و مشتقات پلاتین می‌باشند.
• فلزات آهنی دیگر می‌توانند حاوی عناصر نادری مثل کبالت، جیوه، تیتانیوم، تنگستن، آرسنیک، بریلیوم، بیسموت، سریم، کادمیوم، نیوبیم، ایندیم، گالیم، ژرمانیوم، لیتیوم، سلنیوم، تانتالم، تلوریوم، وانادیم و زیرکونیوم. باشند. برخی از این فلزات دارای خصوصیات رادیواکتیو هستند. این خصیصه‌ی رادیواکتیوی ممکن است به‌طور طبیعی یا مصنوعی ایجاد شده باشد. اقدامات هسته‌ای، پزشکی و تحقیقاتی می‌تواند منجر به ایجاد خاصیت رادیواکتیوی در فلزات شود.

دستورالعمل و آیین‌نامه‌ی OSHA برای کنترل ایمنی در روند بازیافت؛ بایستی رعایت شود.

منافع اقتصادی بازیافت فلزات

چیزی که بسیاری از مردم نمی‌دانند این است که بسیاری از ضایعات آهن و فلزی در گوشه گوشه‌ی کشور، می‌تواند نقداً خریداری شود. پس به این «حرکت سبز» بپیوندید.

فلزات موجود در صنایع ساختمانی، صنعتی و غیره را می‌توان در اختیار انبارهای بازیافت ضایعات قرار داد و پول نقد دریافت کرد. در کنار صاحبان صنایع که حجم وسیعی از ضایعات فلز را در اختیار دارند، بی‌خانمانان (معادل نمکی‌ها در ایران) می‌توانند آهن‌آلاتی که می‌یابند را به این مکان‌ها ببرند و بفروشند.

---

بازیافتی‌ها: منظور افراد یا شرکت هایی هستند که به محله ها و غیره می روند تا مواد بازیافتی خریداری کنند (SCRAPPER)

«محیط باز حیاط مانند»: در انگلیسی a wrecking yard , a scrapyard, junkyard, or breaker's yard

«انبارهای آهن قراضه»: wrecking yard انبار ضایعات (چه آهن قراضه چه ماشین و درب و پنجره) و scrapyard انبار آهن قراضه ترجمه شده است.

با تفاوت های انواع مختلف کارتریج ها آشنا شوید

کارتریج و شارژ کارتریج چیست؟

در ابتدا لازم است کارتریج را تعریف کنیم؛ کارتریج به آن دسته از مواد و لوازم مورد مصرف پرینترها گفته می شود که به دو صورت در بازار وجود دارند. نوع اول که به صورت تونر بوده و به آن ها کارتریج های لیزری گفته می شود؛ و نوع دوم کارتریج های جوهر افشان می باشند. در این مطلب میخواهیم برای شما عزیزان انواع راه های شناسایی کارتریج های مختلف را از یکدیگر توضیح دهیم.

روش های شناسایی انواع مختلف کارتریج های لیزری اورجینال hp

لازم به ذکر است که برای شناسایی انواع کارتریج های اورجینال hp راه های متفاوتی وجود دارد.

مرحله ی اول: اولین و مهمترین مرحله برای شناسایی یک کارتریج اورجینال، شناسایی و تشخیص فیزیکی کالا است. کارتریج های فابریک و اورجینال دارای چند نشانه ی فیزیکی می باشند؛ اولین و نیز مهمترین نشانه ی این کارتریج ها، وجود هولوگرام امنیتی بصورت اتمی می باشد. لازم به ذکر است که در نمونه های چینی این کارتریج ها، هولوگرام بصورت برچسب بوده و چنانچه سعی کنید که آن را از سطح کارتن جدا کنید، هولوگرام به سادگی و به طور سالم همچون یک برچسب پلاستیکی از روی کارتن کارتریج جدا می شود. همچنین شما می توانید برای اطمینان خاطر نسبت به کارتریج خریداری شده، شماره هولوگرام را در سایت چک نمایید.

مرحله ی دوم: در دومین مرحله، باید این نکته را بررسی نمایید که سریال ثبت شده در پشت جعبه ی کارتریج با کاست کارتریج مطابقت و هماهنگی داشته باشد؛ زیرا در بعضی موارد مشاهده شده است که کارتن کارتریج خریداری شده، به صورت اورجینال بوده اما کاست آن طرح می باشد.

لازم به بیان این مسیله نیز می باشد که کمپانی hp هر چند وقت یکبار، تغییرات عمده ای را در کارتن و در کاست  کارتریج های تولیدی خود برای جلوگیری از هرگونه جعل انجام می دهد که در مطالب آینده به بحث درباره ی این موضوع خواهیم پرداخت.

شارژ کارتریج اصل بسیار بهتر از شارژ مدل های تقلبی می باشد.

روش های شناسایی انواع مختلف کارتریج های جوهرافشان اورجینال hp

در بحث شناسایی کارتریج های جوهرافشان hp به مانند شناسایی کارتریج های لیزری عمل خواهیم کرد؛ اما در این قسمت برای آشنایی بهتر شما، بهتر است به تصاویر زیر دقت نمایید.

در عکس زیر، به نمونه هایی از هولوگرام های چینی توجه کنید که علاوه بر شباهت بسیار زیاد به نمونه های اورجینال، می توانید جدا شدن آسان و بی عیب و نقص آن ها را از کارتن کارتریج نیز تست نمایید، شارژ کارتریج چینی ممکن می باشد ولی یک کارتریج اصل را چندین بار می توانید شارژ نمایید و در هزینه ها صرفه جویی نمایید.

انواع مختلف هولوگرام کارتریج های hp

شارژ کارتریج های اصلی بهتر از شارژ کارتریج نوع تقلبی آن می باشد.

بررسی تفاوت های انواع مختلف کارتریج های چینی:

لازم به ذکر است که در کشور ایران، بازار فروش مواد و تجهیزات مورد مصرف پرینترها بسیار گسترده است. در بازار پرینترها، تعداد زیادی از وارد کنندگان و فروشندگان این کالا، از علامت گارانتی مخصوص به خود حمایت می کنند و همانطور نیز که می دانید وجود گارانتی برای یک محصول، اعتماد به نفس ویژه ای به خریدار آن محصول و کاربر خود می دهد؛ اما در اکثر مواقع افراد از داخل کارتن کارتریج بی خبر می باشند! و نمی دانند که آیا واقعا علامت گارانتی کالا بر روی کاست کارتریج نیز وجود دارد یا خیر که این موضوع گاها باعث بروز اختلافاتی نیز می شود. این گونه کارتریج ها، ارزان ترین و فراوان ترین نوع کارتریج ها در بازار می باشند که تولید کشور چین بوده و بیشتر تاجران ایرانی، اینگونه کارتریج ها را خریداری می کنند و وارد بازار ایران می نمایند.

مشخصه ی گویا برای تشخیص این گونه از کارتریج ها، این است بر روی کاست کارتریج هیچ نام و نشانی قید نشده و تنها بر روی آن یک لیبل وجود دارد که آن لیبل نیز در ایران چسبانده شده است! کارتریج های چینی نیز خود به درجات مختلفی تقسیم بندی می شوند؛ برای نمونه کارتریج های چینی درجه ی یک دارای مشخصاتی می باشند که این مشخصات در نمونه های دیگر این محصول وجود ندارد. مشخصه ی اصلی در کارتریج های طرح چین درجه ی یک، یکی بودن و تطابق شماره سریال و تاریخ کارتریج و کارتن کارتریج می باشد که این موارد به صورت حک مشخص می شوند. این نکته لازم به ذکر است که در نمونه هایی از کارتریج های طرح چینی نامرغوب، شماره سریال با مهر داغ شده بر روی کاست کارتریج یکی شده است! که این حالت کاملا مشهود می باشد. مشخصه ی بعدی تشخیص کارتریج های طرح چینی درجه ی یک، کشور سازنده ی آن کارتریج است که بایستی این مورد بر روی کاست کارتریج حک شده و با کارتن نیز مطابقت داشته باشد.

مهم ترین و عمده ترین تفاوت بین کارتریج های چینی درجه ی یک با دیگر کارتریج های چینی و شارژی، درکیفیت چاپ پرینتر و تعداد برگ های چاپی آن می باشد. در اینجا باید این مورد را نیز بیان کنیم که کارتریج های چینی نامرغوب، می توانند برای دستگاه پرینتر شما خطرناک بوده و به برد پرینتر شما آسیب جدی برسانند. همچنین این گونه کارتریج های نامرغوب بالا بردن میزان برق مصرفی، باعث ایجاد نوسانات برق در دستگاه پرینتر شما می شوند.

کارتریج های طرح چینی درجه ی یک بایستی دارای 3 مشخصه باشند؛

1. یکی بودن و مطابقت شماره سریال و تاریخ کارتن کارتریج و کاست کارتریج (به صورت حک شده)
2. ثبت نام کشور سازنده ی کارتریج (به صورت حک شده)
3. مشخصات ثبت شده بر روی کارتریج به صورت لیبل نبوده و حک شده باشند. (لیبل را می توان به آسانی از روی کارتریج جدا کرد!)

برای آشنایی کامل و جامع با تفاوت های انواع مختلف کارتریج ها، پیشنهاد می کنیم ادامه مطلب را نیز مطالعه فرمایید.

آشنایی کلی با تفاوت های انواع مختلف کارتریج ها و شارژ کارتریج در محل

روش های شناخت کارتریج های اورجینال در ابتدای مطلب توضیح داده شد؛ اما به دلیل وجود تحریم های گوناگون و افزایش قیمت دلار، خرید و استفاده از کارتریج های اورجینال در برخی از مدل های لیزری، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشند.

گستردگی و تنوع کارتریج های موجود در بازار ایران به قدری زیاد است که افراد متخصص در این کار و آن های که سال ها سابقه و تجربه ی خرید و فروش کارتریج را دارند گاهی اوقات دچار اشتباه می شوند. این نکته را بدانید که در بازار وسیع ایران، مدل های مختلفی از کارتریج ها از نظر کیفیت وجود دارد؛ پس مهمترین موضوع، تشخیص یک کارتریج با کیفیت درجه ی یک از میان انواع مختلف است. زیرا گاهی اوقات این اتفاق پیش آمده که کارتریج خریداری شده با نام کارتریج درجه ی یک، دارای کیفیت بسیار پایینی بوده و تعداد برگ های چاپی آن نیز کمتر بوده است. در این قسمت برای شما همراهان، تفاوت های کارتریج های درجه ی یک را با دیگر کارتریج ها توضیح می دهیم.

در ابتدا بایستی تمامی مشخصات کارتن کارتریج با کاست آن یکسان و مطابق بوده و ثبت این مشخصات به صورت حک شده باشند، نه به صورت برچسب و لیبل که به توان آن را به آسانی جدا کرد. (مشخصات شامل شماره ی سریال، شماره ی فنی، تاریخ و لوگوی کارتریج)

نمونه ای از کارتریج های نامرغوب چینی که بدون کارتن و به صورت خام وارد می شوند را در خیلی جاها ممکن است مشاهده کرده باشید!

لیبل (برچسب) هایی که بر روی کارتریج های نامرغوب چینی چسبانده می شود با نمونه های فوق تفاوت دارند.

نمونه کارتریج اورجینال که تمامی مشخصات (از جمله شماره ی سریال، شماره ی فنی، تاریخ و لوگو) کارتریج و کارتن کارتریج به صورت حک شده و نه به صورت برچسب، یکسان و مطابق می باشند.

جهت صرفه جویی در هزینه ها می توانید از شارژ کارتریج در محل که برخی شرکت ها ارائه می نمایند استفاده نمایید، البته توجه داشته باشید که شارژ کارتریج اصل بسیار بهتر از شارژ کارتریج های غیر مرغوب است.

نمونه ای از کارتریج نامرغوب با برچسب

نمونه ای از کارتریج درجه ی یک با مشخصات حک شده

چگونه می‌توان در مصرف جوهر پرینتر صرفه‌جویی کرد؟

شاید این اتفاق همچون خانواده‌هایی که چندین نفر از یک دستگاه پرینتر استفاده می‌کنند، برای شما نیز پیش‌آمده باشد! بله! درست حدس زدید: هزینه شارژ جوهر پرینتر یا همان شارژ کارتریج که معمولاً هزینه‌ی بالایی را به خود اختصاص می‌دهد. در این مطلب تصمیم داریم با ذکر چند نکته مهم برای شما عزیزان، بتوانید این هزینه را کاهش دهید. با ما همراه باشید.

فقط و فقط در مواقع ضروری، مطالب موردنیاز خود را چاپ و پرینت نمایید: شاید عنوان این مورد برای شما واضح باشد! اما بسیاری از افراد هستند که مدارک و مطالبی را چاپ می‌نمایند که تنها یک‌بار از آن‌ها استفاده خواهند کرد؛ در حالی که می‌توان به سادگی و بدون صرف هزینه‌های اضافی، این مطالب را در حافظه‌ی کامپیوتر خود ذخیره نمود.

از فونت‌های مناسب استفاده نمایید: توجه داشته باشید هر چه اندازه‌ی فونت انتخاب شده‌ی شما برای مطلب مورد نظرتان بزرگ‌تر باشد، به هنگام چاپ، میزان جوهر بیشتری استفاده خواهد شد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم برای کاربردهای روزمره‌ی خود از فونت با اندازه‌های 10 تا 12 استفاده نمایید.

صفحه‌ی وب موردنظر خود را چاپ نکنید: چنانچه در یک صفحه‌ی وب مطلبی مهم را یافته‌اید، توصیه می‌کنیم برای چاپ آن صفحه دلخواه، در ابتدا مطلب موردنیاز خود را انتخاب کرده و سپس آن را در قالب یک برنامه‌ی word در حافظه‌ی کامپیوتر خود ذخیره نمایید. سپس در مرحله‌ی بعدی اندازه فونت آن را به اندازه‌ی 10 تا 12 تغییر دهید و بعد به چاپ مطلب وب موردنظر خود اقدام نمایید.

بهتر بدانید چاپ یک صفحه‌ی وب با استفاده از این روش علاوه بر اینکه می‌تواند سبب صرفه‌جویی در مصرف جوهر دستگاه پرینتر شما باشد، در مصرف کاغذ نیز صرفه‌جویی قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. همچنین علاوه بر این موضوعات، از جمله فاکتورهای مهم پیش از چاپ مطلب موردنظر، حذف تبلیغات موجود بر روی صفحه‌های وب است.

از اتمام جوهر پرینتر خود اطمینان حاصل نمایید: توصیه می‌کنیم برای اطمینان از تمام شدن جوهر کارتریج دستگاه پرینتر خود، پیش از شارژ کارتریج و یا خرید کارتریج جدید، دستگاه خود را امتحان نمایید؛ به این صورت که با استفاده از یک دستمال مرطوب، دهانه‌ی کارتریج پرینتر خود را تمیز کرده و کارتریج خود را دوباره امتحان نمایید زیرا ممکن است در برخی مواقع، به سبب گرفته شدن حفره‌های کارتریج شاهد عملکرد نامناسب آن باشیم.

همچنین دیگر روشی که می‌توان با رعایت آن در مصرف جوهر صرفه‌جویی کرد، استفاده حداکثری از جوهر موجود در کارتریج دستگاه پرینتر است که در این شرایط بسته به میزان مصرف شما، گاهی عمر نوار پرینتر را می‌تواند تا حدود یک هفته نیز افزایش دهد.

توجه داشته باشید چنانچه شما از دستگاه‌های پرینتر دارای نوار کارتریج جدا برای چاپ رنگی و چاپ سیاه و سفید استفاده می‌نمایید، چاپ کردن مطالب موردنیازتان در قالب پرینت سیاه و سفید می‌تواند صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای را میزان مصرف جوهر دستگاه پرینتر شما به همراه داشته باشد.

عمر و کارکرد دستگاه پرینتر خود را تضمین نمایید!

چنانچه شما جزو افرادی هستید که از دستگاه پرینتر رنگی استفاده می‌نمایید، توصیه می‌کنیم ادامه این مطلب را بخوانید. در این مقاله برای شما همراهان عزیز، پنج پاسخ برای پنج سؤال مهم و اساسی شما آماده کرده‌ایم که در صورت رعایت این موارد و همچنین عمل به آن‌ها، می‌توانید عمر و میزان کارکرد دستگاه پرینتر و جوهر نوار کارتریج آن را تضمین نمایید.

سؤال یک:

عکس موردنظر خود را چاپ کرده‌اید، اما پس از چاپ می‌بینید که بر روی عکس، خط‌هایی اضافه به چشم می‌خورد! این خط‌های اضافه از کجا پیدا شده‌اند و چگونه می‌توان آن‌ها را از بین برد؟ آیا نیاز به شارژ کارتریج دارم ؟

پاسخ یک:

توجه داشته باشید به هنگام چاپ یک عکس، از بیشترین تعداد سوزن‌های موجود در دستگاه پرینتر جوهر افشان استفاده می‌شود! چنانچه تمامی این سوزن‌ها درست نباشد، این مشکل سریعاً به چشم آمده و دیده می‌شوند. بهتر است بدانید این مشکل آن هنگام وسیع خواهد شد که برای چاپ عکس موردنظرتان به جای استفاده از کاغذهای معمولی و ساده، از کاغذ مخصوص چاپ عکس استفاده نمایید (برگه‌های مخصوص کاغذی که دارای چندین لایه بوده و جوهر نیز می‌تواند به صورت کنترل‌شده به میان الیاف آن‌ها وارد شود)!

شما می‌توانید با به‌کارگیری روش زیر، از ایجاد خط‌های اضافی بر روی کاغذ چاپ موردنظر جلوگیری نمایید:

پیش از چاپ عکس بر روی کاغذ موردنظر، سوزن‌های جوهر افشان دستگاه پرینتر را بر روی کاغذ معمولی و ساده آزمون نمایید؛ برای انجام این کار می‌توانید بر اساس گزینه‌های زیر اقدام نمایید:

در ابتدا وارد قسمت Control Panel سیستم خود شوید، سپس به بخش Printers and Faxes رفته و از قسمت Properties وارد مرحله‌ی General شده و بر روی Print Test Page کلیک نمایید. در این مرحله به برگه‌ی آزمون چاپ به دقت نگاه کنید! چنانچه خط‌ها دارای حفره‌هایی بر روی خود باشند بایستی تمامی سوزن‌های دستگاه پرینتر جوهر افشان تان را پاک کرده و آن‌ها را دوباره آزمون نمایید. البته این موضوع را از یاد نبرید که بایستی تمامی کارهای گفته شده در بالا را پیش چاپ عکس موردنظر خود بر روی برگه‌ی کاغذی مخصوص چاپ عکس که گران قیمت نیز می‌باشد، انجام دهید؛ زیرا در غیر این صورت امکان بروز خطا به هنگام چاپ و به هدر رفتن کاغذ مخصوص می‌گردد.

سوزن‌های دستگاه پرینتر جوهر افشان تان را پاک کرده‌اید، اما همچنان کیفیت چاپ بد و نامناسب است؛ در این شرایط چه باید کرد؟

سؤال دو:

شما از دستگاه پرینتر جوهرافشان خود تنها گاهی و گاهی استفاده می‌نمایید؛ اما در همین دفعات استفاده‌ی کم نیز، موضوعات موردنظر چاپ شده‌ی شما دارای چنان کیفیت بدی می‌باشد که حتی نمی‌توانید موارد و موضوعات چاپ شده بر روی کاغذ را نیز تشخیص دهید! این اتفاق بی شک به دلیل مخزن‌های خالی شده از جوهر مورد استفاده نمی‌باشد زیرا شما آن‌ها را بررسی و امتحان کرده‌اید.

پاسخ دو:

توجه داشته باشید در دستگاه‌های پرینتر جوهرافشان که به صورت مغزی بوده و هد آن‌ها از یک قسمت واحد تشکیل شده است، این مشکل به دلیل خشک شدن جوهر در قسمت هد دستگاه پرینتر دیده می‌شود که سبب آن نیز در حالتی است که از دستگاه پرینتر به دفعات زیاد استفاده نشود و به مدت طولانی بدون استفاده باقی بماند.

بهتر است این موضوع را بدانید چنانچه میزان کثیف بودن سوزن‌های دستگاه پرینتر از یک حد و میزان مشخص و معین بیشتر شده باشد، دیگر نمی‌توانید با پاک کردن سوزن‌ها، مشکل را حل کنید! شما در این شرایط به عنوان بهترین عملکرد می‌توانید نوار کارتریج را از دستگاه پرینترتان خارج نموده و هد دستگاه را با استفاده از یک دستمال تمیز و مقداری خیس پاک نمایید (توصیه می‌کنیم برای خیس کردن دستمال موردنظر از آب معدنی استفاده کنید! زیرا در درون آب شهری و لوله‌کشی شده، موادی وجود دارد که می‌تواند دوباره سبب گرفته شدن لوله‌ها گردد). چنانچه با انجام این کار نیز نتوانستید مشکل را برطرف نمایید، توصیه دیگری برای شما داریم (البته این توصیه را با مسئولیت خودتان انجام دهید!):

نگه داشتن قسمت هد دستگاه پرینتر در آب گرم و یا پاک‌سازی و دست‌کاری با استفاده از مواد و محلول‌های پاک‌کننده و تمیز کننده‌ی شیشه!

در این شرایط، به دلیل گرمای آب سوزن‌های دستگاه پرینتر کمی باز شده و جوهر خشک شده نیز از بین خواهد رفت.

می‌توانید قسمت هد دستگاه پرینتر خود را خودتان پاک و پاکیزه نمایید و در صورت خالی بودن، شارژ کارتریج را انجام دهید.

سؤال سه:

تصور کنید در وضعیتی قرار دارید که در دستگاه پرینتر شما، نوار کارتریج و قسمت هد پرینتر از هم جدا می‌باشند و شما نیز به هیچ وجه اجازه‌ی بیرون آوردن قسمت هد از دستگاه خود را ندارید! دستگاه به شدت کثیف شده است و تصمیم دارید آن را پاک کنید اما به سوزن‌های دستگاه پرینتر دسترسی ندارید.

پاسخ سه:

در برخی از مدل دستگاه‌های پرینتر برای نمونه در مدل‌های سری Epson-Stylus، هد به صورت ثابت و پایدار بر روی دستگاه پرینتر نصب شده است (به هیچ عنوان تصمیم به باز کردن آن‌ها نداشته باشید!)؛ اما ناامید نشوید! باز هم راه و روشی برای تمیز کردن هد دستگاه وجود دارد. برای انجام این کار بایستی در ابتدا هد از حالتی که هم اکنون در آن حالت ایستاده است، خارج شود زیرا در این صورت، امکان انجام هیچ حرکتی وجود نخواهد داشت! توجه داشته باشید برای باز کردن قفل این وضعیت، دستگاه پرینتر خود را روشن نمایید و سپس به محض خارج شدن هد پرینتر از مکان قرار گرفته به صورت ایستاده، سریعاً دستگاه را از برق بکشید. حالا در این شرایط، هد دستگاه پرینتر قابل تکان دادن می‌باشد.

در مرحله‌ی بعدی، یک دستمال تمیز و تقریباً خیسی را بر زیر هد بکشید؛ با یک دست آن قسمت را محکم نگه داشته و با آن یکی دست خود هد را در جهات مختلف و گوناگون به حرکت درآورید. اگر برایتان ممکن است محل اولیه قرارگیری هد در دستگاه پرینتر را نیز تمیز نمایید. بر اساس تجربه‌های بسیار، در این مکان نیز مقداری جوهر خشک شده که با گرد و خاک نیز مخلوط شده است، وجود دارد.

پس از اینکه تمامی قسمت‌ها را به خوبی تمیز و پاکیزه نمودید، سیم برق دستگاه را به پریز برق متصل نمایید که در این حالت دستگاه پرینتر شما دوباره روشن خواهد شد. توصیه می‌کنیم برای اطمینان از کار، برگه کاغذی را به صورت آزمون چاپ نمایید.

فراموش نکنید چنانچه با جوهر دستگاه پرینتر خود بیش از حد رفتار اقتصادی داشته باشید، ممکن است برای شما با هزینه‌ای گران‌تر تمام شود و مجبور شوید زودتر شارژ کارتریج را انجام دهید !

سؤال چهار:

به دلیل نبود وقت لازم، نمی‌توانید قسمت هد دستگاه پرینتر خود را تمیز نمایید و به همین دلیل مجبور هستید تا فشنگ‌های جدیدی را خریداری نمایید؛ اما هنوز مقداری جوهر در نوار کارتریج دستگاه پرینتر شما وجود دارد! تصمیم دارید مانع از بروز دوباره‌ی این اتفاق شوید.

پاسخ چهار:

در این شرایط تنها توصیه‌ی ما برای شما این است: بیشتر چاپ کنید و کمتر صرفه‌جویی کنید تا بدین طریق بتوانید در میزان مصرف جوهر، صرفه‌جویی نمایید.

بله! درست خواندید. تعجب نکنید! شما با این کار می‌توانید در مصرف جوهر دستگاه پرینتر خود صرفه‌جویی نمایید.

اما چگونه؟

فردی که به میزان کمتری چاپ انجام می‌دهد، بی شک به جوهر بیشتری هم نیاز خواهد داشت! زیرا با هر بار تمیز کردن هد و همچنین سوزن‌های دستگاه، مقداری جوهر نیز بی دلیل تلف خواهد شد.

توجه داشته باشید چنانچه از دفعه‌های قبل نیز مقداری جوهر در سوزن‌های دستگاه پرینتر شما خشک شده باشد، ممکن است حتی برای تمیز شدن، به چندین بار پاک کردن آن‌ها نیاز باشد تا بتوانید دوباره کیفیت مطلوب چاپ را تجربه نمایید.

این موضوع را بایستی بدانید که در واقعیت دستگاه‌های پرینتر جوهرافشان به هیچ وجه دستگاه‌هایی صرفه‌جو نیستند، بلکه حتی به میزانی زیاد نیز جوهر مصرف می‌نمایند تا بتوانند دوباره سوزن‌ها را خالی نمایند و نیازی به شارژ کارتریج یا خرید کارتریج جدید نداشته باشید. در صورتی که شما به دفعات زیاد از دستگاه پرینتر خود استفاده می‌نمایید، به نوعی مانع از بروز این اتفاق می‌شوید؛ برای این کار حتی چاپ چند صفحه‌ای از اینترنت نیز کفایت می‌کند. صفحه‌های اینترنتی به دلیل داشتن عکس و متن به صورت تواما، می‌توانند گزینه‌ای فوق‌العاده برای تمیز نگه داشتن سوزن‌های دستگاه شما باشند.

مسیر عبور قسمت هد دستگاه پرینتر.

سؤال پنج:

شما پس از انجام چاپ مطالب و موضوعات موردنظر خود متوجه می‌شوید که حروف به صورت کشیده به نظر می‌آیند، خط‌های چاپ شده بسیار کثیف بوده و عکس‌ها تصاویر نیز زیبایی و ظرافت لازم را ندارند؛ به همین دلیل شما به هیچ وجه از کیفیت چاپ دستگاهتان راضی نیستید!

پاسخ پنج:

اگر میزان کیفیت چاپ برای شما بسیار مهم است بدانید در بیشتر زمان‌ها، مسیر گذاری قسمت هد دستگاه پرینتر می‌تواند کمک‌کننده شما باشد. پس در ابتدا بهتر است مدل دستگاه پرینتری که از آن استفاده می‌کنید را بدانید؛ بدین صورت اقدام نمایید:

در ابتدا به ناحیه Control Panel سیستم خود رفته و سپس وارد بخش Printers and Faxes شوید. در این مرحله به قسمت Properties رفته و بر روی General کلیک نمایید.

توجه داشته باشید بیشتر مدل‌های دستگاه پرینتر برای انجام این کار به طور معمول به چند برگ کاغذ A4 نیاز خواهند داشت. برای نمونه در مدل Epson Stylus C86 به چهار برگه کاغذی برای انجام این کار نیاز خواهید داشت تا دستگاه بتواند عمل alignment را به انجام رساند. برگه‌های کاغذی نیز بدون بروز هیچ‌گونه مشکلی هم به‌صورت رو و هم به صورت پشت چاپ می‌گردند. فراموش نکنید این کار سبب صرفه‌جویی در میزان مصرف برگه‌های کاغذی توسط دستگاه شما خواهد شد.

آموزش نگهداری و استفاده بهینه از کارتریج دستگاه‌های پرینتر Inkjet

دستگاه‌های پرینتر Inkjet دارای قیمت بسیار ارزان و پایینی می‌باشند؛ همچنین این دستگاه علاوه بر اینکه یک پرینتر رنگی هستند، دستگاه کپی و نیز اسکنر نیز می‌باشند؛ اما بایستی به این نکته توجه داشته باشید که قیمت کارتریج‌های جوهر آن‌ها در مقایسه با قیمت دستگاه، بسیار گران‌تر است! برای نمونه چنانچه شما دستگاه پرینتر را به قیمت دویست دلار خریداری نمایید، هزینه مورد نیاز برای خرید دو عدد کارتریج رنگی و سیاه، چیزی در حدود صد دلار می‌شود! که این اتفاق حتی برای خرید هر سه ماه یک‌بار نیز قیمتی گران به شمار می‌آید. لذا بر این اساس امروزه بیشتر توجه‌ها به جای نگهداری و حفظ از دستگاه پرینتر، بر روی نگهداری از کارتریج معطوف شده است.

این موضوع را نیز بهتر است بیان کنیم که شما می‌توانید این کارتریج‌ها را پر کنید! یا همان شارژ کارتریج، که برای هر بار پر کردن آن‌ها، بایستی هزینه‌ای در حدود ده دلار خرج کنید که این اتفاق می‌تواند صرفه‌جویی عاقلانه‌ای را برای شما به همراه داشته باشد؛ اما در این شرایط نیز بایستی این نکته را بدانید که وقتی جوهر کارتریج تمام می‌شود و یا به موعد تمام شدن آن نزدیک می‌شود، چنانچه دقت لازم و کافی را در نگهداری از آن به عمل نیاورید، ممکن است کارتریج به سرعت خشک شده و دیگر نتوانید آن را پر نمایید! و برایتان غیرقابل استفاده شود.

و در نهایت مجبور خواهید شد هزینه بیشتری را برای خریداری دو عدد کارتریج صرف کنید و این به هیچ عنوان از نظر اقتصادی، اتفاقی درست و بجا نمی‌باشد! پس بر اساس گفته‌های بالا به شما توصیه می‌کنیم آن گاه که اولین نشانه‌های تمام شدن جوهر کارتریج (هر کدام از کارتریج‌های سیاه و یا رنگی) دستگاه پرینترتان را مشاهده کردید، بهتر است وقت را تلف نکرده و به سرعت نوار کارتریج را از دستگاه پرینتر خارج نمایید و بسته‌بندی کرده و به دست تعمیرکار برسانید تا شارژ کارتریج را انجام دهد و یا در صورتی که خودتان با انجام این کار آشنایی دارید، چه بهتر! بازهم توانسته‌اید در هزینه‌ها صرفه‌جویی نمایید. در زیر روشی را به شما آموزش خواهیم داد که می‌توانید خودتان با استفاده از آن، نوار کارتریج دستگاه پرینترتان را به سادگی بسته‌بندی کنید.

برای انجام بسته‌بندی مناسب و جداگانه‌ی هر نوار کارتریج به طریق زیر عمل کنید.

وسایل مورد نیاز:

یک عدد کیسه‌ی زیپ‌دار ترجیحاً پلاستیکی (کیسه‌ی زیپ لاک)

یک عدد نوار باریک سی در دو سانتیمتری؛ ترجیحاً از جنس کاغذ کاهی تقریباً کلفت، دستمال کاغذی تقریباً کلفت یا یک پارچه‌ی کرکی

یک عدد کش از نوع حلقه‌ای

و حالا به شرح روش بسته‌بندی می‌پردازیم:

• نوار کارتریج تمام شده (خالی شده) را از دستگاه پرینتر خارج نمایید.
• نوار باریک سی در دو سانتیمتری را چند بار تا نمایید تا طول آن به اندازه‌ی سه سانتیمتر کوچک شود. سپس آن را خیس نمایید (این خیسی بایستی به میزانی باشد تا از نوار باریک آب چکه نکند!)
• نوار کارتریج و نوار باریک خیس شده را در داخل پلاستیک بگذارید؛ به این نکته توجه داشته باشید تنها کافی است نوار باریک خیس شده به بدنه‌ی نوار کارتریج بچسبد! و بایستی به هیچ عنوان تماسی با قسمت‌های جوهری نوار کارتریج یا قسمت هد چاپ نداشته باشد. بهتر است بدانید تنها دلیل خیس کردن این نوار باریک، مرطوب نگه‌ داشتن داخل کیسه‌ی پلاستیکی است.
• کیسه‌ی پلاستیکی را ببندید و زیپ دهانه‌ی آن را به خوبی محکم نمایید.
• با استفاده از یک کش، دور کیسه‌ی پلاستیکی را مهار نمایید.
• هر چه زودتر نسبت به شارژ کارتریج اقدام نمایید.

چنانچه نتوانید نوار کارتریج دستگاه پرینترتان را به موقع شارژ کنید بایستی نوار باریک کاغذی را حداقل هفته‌ای یک دفعه دوباره خیس کرده و در داخل کیسه پلاستیکی قرار دهید.

همچنین توصیه می‌کنیم به چند نکته زیر نیز توجه داشته باشید:

• فراموش نکنید به محض به پایان رسیدن جوهر نوار کارتریج، آن را سریعاً از دستگاه پرینتر خارج کرده و در داخل یک کیسه‌ی پلاستیکی مناسب قرار دهید؛ چنانچه در انجام این کار تعللی داشته باشید، نوار کارتریج به سرعت خشک شده و بایستی آن را دور اندازید.
• در نوار کارتریج رنگی، بایستی به هنگام تمام شدن اولین رنگ، کارتریج را به سرعت بسته‌بندی نمایید؛ توجه داشته باشید ایجاد تغییر رنگ به صورت طبیعی در تصاویر می‌تواند کمک کننده شما برای تشخیص زمان تمام شدن یک رنگ در کارتریج باشد.
• چنانچه نوار کارتریج را سریعاً پر و شارژ کارتریج را انجام دهید، می‌توانید از آن برای بار دیگر نیز در دستگاه پرینتر خود استفاده کنید.